စကားေျပာေသာစိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား (၂)

၁။စိုက္ပ်ိဳးေရးစကား
စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာေပးလုပ္ငန္း(Extension)တြင္ေျပာဆိုၾကေသာစကား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးစကားမ်ားတြင္မ်ိဳးလို အပ္ မႈ၊ေျမၾသဇာသုံးစြဲမႈပိုးမႊားႏွင့္ေရာဂါက်ေရာက္မႈ၊ႂကြက္ငွက္ခ႐ုေႁမြဖ်က္ဆီးမႈေတြအေၾကာင္းသာ အေျပာမ်ားေနၾကၿပီးအေျခခံက်ေသာ “စိုက္ပ်ိဳးေျမ” ကိုေျပာဆိုသူနည္းပါးေနေၾကာင္းေလ့လာေတြ႕ရွိရပသည္။မသိ၍မေျပာတာလား ဒါမွမဟုတ္ ဒို႔ဘာပဲလုပ္လုပ္ေျမက ဒို႔လိုခ်င္တာကိုျပန္ထုတ္ေပးေနတာပဲ ဘာမွပူစရာမလို(ေျပာစရာမလို) ဟုမ်ားထင္မွတ္ေနၾကသလားဟု ေမးလိုပါသည္။တကယ္ေတာ့ဒီကမာၻႀကီးအတြင္းသတၱဝါဟူသမွ်တို႔သည္ဓါတ္ႀကီး(၄)ပါးျဖစ္ေသာ(ပထဝီ၊ေတေဇာ၊အာေပါ၊ဝါေယာ)တို႔ကိုမွီခိုေနၾကသကဲ့သို႔လူသားအပါအဝင္(သတၱဝါသက္ရွိအားလုံး)တို႔သည္ေျမ၊ေရ၊ေလ၊မီးတို႔မွရရွိေသာစြမ္းပကားအေပၚမူတည္ေနၾကေၾကာင္းေမ့မ်ားေနသလားဟုဆိုလိုက္ခ်င္ပါသည္။
၂။ “စိုက္ပ်ိဳးေရးအေျခခံေျမမွန္”
လြန္စြာအေရးႀကီးအေရးပါေသာစိုက္ပ်ိဳးေရးစကားတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ေျမမွန္ေျမေကာင္းတစ္ခုကိုရယူပိုင္ဆိုင္မွသာလွ်င္ယခင္ကေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ေသာ(အခန္း(၁၊၂၊၃) တို႔တြင္ေလ့လာခဲ့ၿပီးေသာ) ေျမဆီ လႊာျပႆနာ ရပ္မ်ားမျဖစ္ေပၚေစဘဲမိမိစိုက္ပ်ိဳးလိုေသာသီးႏွံကို(Crops requirement) စိတ္ခ်လက္ခ်ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေပသည္။ထို႔ေၾကာင့္ေျမေကာင္း(ေျမမွန္) တစ္ခုတြင္ဘာအခ်က္အလက္ေတြပါဝင္သနည္း။သိရွိထားသင့္ပါသည္။(a good soil)ေခၚ ေျမေကာင္းတစ္ခုတြင္------
(၁) ေရစီးဆင္းမႈေကာင္းမြန္ၿပီး ၊ေႏြဦးရာသီတြင္ေရထိန္းထားႏိုင္ရမည္။
(၂) သီးႏွံမ်ားစိုက္ပ်ိဳးၿပီးပါက ေျမပက္ၾကားအက္မႈမရွိေစရ။
(၃) ႐ြာသြန္းေသာမိုးေရမ်ားကို ထိန္းထားႏိုင္ၿပီးစီးဆင္းေပ်ာက္ဆုံးမႈနည္းရမည္။
(၄) ေျခာက္ေသြ႕ေသာကာလတြင္အစိုဓြတ္ထိန္းႏိုင္ရမည္။
(၅) ေက်ာက္တုံးေက်ာက္ခဲႏွင့္ေျမမွာမႈနည္းပါးရမည္။
(၆) ေရေလတိုက္စားမႈႏွင့္အဟာရဓါတ္ဆုံးရႈံးမႈေလ်ာ့နည္းေစရမည္။
(၇) သက္ရွိအဏုဇီဝမ်ားေပါက္ပြားမႈမ်ားျပားေစရမည္။
(၈) သီးႏွံအထြက္ႏႈန္းတိုးျမင့္ေစေရးအတြက္ဓါတ္ေျမၾသဇာျဖည့္သြင္းမႈမ်ားမ်ားမျပဳလုပ္ရေသးေသာေျမျဖစ္ရမည္။(အထူးသတိထားသင့္ပါသည္။)
(၉) ေျမဆီေျမႏွစ္ျပည့္ဝၿပီးေျမသင္းနံရွိရမည္။
(၁၀) က်န္းမာႀကံ့ခိုင္ေသာေျမျဖစ္၍အရည္အေသြးျမင့္ေသာသီးႏွံမ်ားထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ရမည္။(produce healthy,high quality crops production)
၎အခ်က္(၁၀)ခ်က္တို႔သည္ေျမေကာင္း(ေျမမွန္)တစ္ခု၏ပိုင္ဆိုင္ထားရွိရမည့္လကၡဏာရပ္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
၃။ ေျမဆီလႊာသည္ အသက္ရွိသည္။
အဂၤလိပ္လိုေျပာရရင္Soil is alive ဟုဆိုသည္။၂၄ နာရီရွိတေန႔တာကာလတြင္ကမာၻေျမဆီလႊာမ်ားသည္(၈)နာရီတစ္ႀကိမ္(တနည္းအားျဖင့္) တစ္ေန႔လွ်င္(၃)ႀကိမ္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေပၚေနသည္။ထို႔အျပင္အခ်ိဳ႕လည္းၾကားဖူးၿပီးသားျဖစ္ခ်င္လည္းျဖစ္ပါမည္။အခ်ိဳ႕လည္းမၾကားဖူးေသးပါကအသစ္အဆန္းျဖစ္ပါမည္။အဲဒါက “Soil is the vital matural resource that is non renewable” ဆိုလိုတာက ေျမဆီလႊာဆိုတာျပန္လည္အစားထိုးရွာ၍မရေသာ သဘာဝအရင္းအျမစ္တစ္ခုဟုအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။ ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခ်က္အရ ေျမကုဗေပ(၁၀ဝ)အတြင္းမွေျမနမူနာကိုယူ၍စမ္းသပ္လိုက္ေသာအခါတြင္
သတၱဳဓါတ္ (mireal) ၃၉၀ဝ ေပါင္
အဟာရဓါတ္ (Organic matter) ၂၅၀ေပါင္
သက္ရွိအႏုဇီဝ (living Organism) ၄-၆ ေပါင္ ေပါင္(၅၀ဝ၀)
ေရ (water) ၈၄၄ ေပါင္
ေလ(air) ၂၀-၂၅% by volume ေတြ႕ရွိရမည္။ စုစုေပါင္းအေလးခ်ိန္အားျဖင့္ေပါင္(၅၀ဝ၀)ရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးၾကသူမ်ားအတြက္မိမိတို႔၏စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားတြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာေျမေကာင္းတစ္ခု၏လကၡမ်ားထဲမွျပန္လည္ဆန္းစစ္လွ်င္ေျမေကာင္းတစ္ခု၌ပါရွိရမည့္သတၱဳဓါတ္၊႐ုကၡအဟာရဓါတ္၊သက္ရွိအဏုဇီဝ၊ေရႏွင့္ေလတို႔သည္ညီၫြတ္စြာပါဝင္ဖို႔အေရးႀကီးေၾကာင္းသိရွိၿပီးေနာက္သီးႏွံမစိုက္မီလိုအပ္ေသာႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ႏိုင္ပါရန္ အသိေပးလိုက္ပါသည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာေပးလုပ္ငန္း(Extension)တြင္ေျပာဆိုၾကေသာစကား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးစကားမ်ားတြင္မ်ိဳးလို အပ္ မႈ၊ေျမၾသဇာသုံးစြဲမႈပိုးမႊားႏွင့္ေရာဂါက်ေရာက္မႈ၊ႂကြက္ငွက္ခ႐ုေႁမြဖ်က္ဆီးမႈေတြအေၾကာင္းသာ အေျပာမ်ားေနၾကၿပီးအေျခခံက်ေသာ “စိုက္ပ်ိဳးေျမ” ကိုေျပာဆိုသူနည္းပါးေနေၾကာင္းေလ့လာေတြ႕ရွိရပသည္။မသိ၍မေျပာတာလား ဒါမွမဟုတ္ ဒို႔ဘာပဲလုပ္လုပ္ေျမက ဒို႔လိုခ်င္တာကိုျပန္ထုတ္ေပးေနတာပဲ ဘာမွပူစရာမလို(ေျပာစရာမလို) ဟုမ်ားထင္မွတ္ေနၾကသလားဟု ေမးလိုပါသည္။တကယ္ေတာ့ဒီကမာၻႀကီးအတြင္းသတၱဝါဟူသမွ်တို႔သည္ဓါတ္ႀကီး(၄)ပါးျဖစ္ေသာ(ပထဝီ၊ေတေဇာ၊အာေပါ၊ဝါေယာ)တို႔ကိုမွီခိုေနၾကသကဲ့သို႔လူသားအပါအဝင္(သတၱဝါသက္ရွိအားလုံး)တို႔သည္ေျမ၊ေရ၊ေလ၊မီးတို႔မွရရွိေသာစြမ္းပကားအေပၚမူတည္ေနၾကေၾကာင္းေမ့မ်ားေနသလားဟုဆိုလိုက္ခ်င္ပါသည္။
၂။ “စိုက္ပ်ိဳးေရးအေျခခံေျမမွန္”
လြန္စြာအေရးႀကီးအေရးပါေသာစိုက္ပ်ိဳးေရးစကားတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ေျမမွန္ေျမေကာင္းတစ္ခုကိုရယူပိုင္ဆိုင္မွသာလွ်င္ယခင္ကေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ေသာ(အခန္း(၁၊၂၊၃) တို႔တြင္ေလ့လာခဲ့ၿပီးေသာ) ေျမဆီ လႊာျပႆနာ ရပ္မ်ားမျဖစ္ေပၚေစဘဲမိမိစိုက္ပ်ိဳးလိုေသာသီးႏွံကို(Crops requirement) စိတ္ခ်လက္ခ်ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေပသည္။ထို႔ေၾကာင့္ေျမေကာင္း(ေျမမွန္) တစ္ခုတြင္ဘာအခ်က္အလက္ေတြပါဝင္သနည္း။သိရွိထားသင့္ပါသည္။(a good soil)ေခၚ ေျမေကာင္းတစ္ခုတြင္------
(၁) ေရစီးဆင္းမႈေကာင္းမြန္ၿပီး ၊ေႏြဦးရာသီတြင္ေရထိန္းထားႏိုင္ရမည္။
(၂) သီးႏွံမ်ားစိုက္ပ်ိဳးၿပီးပါက ေျမပက္ၾကားအက္မႈမရွိေစရ။
(၃) ႐ြာသြန္းေသာမိုးေရမ်ားကို ထိန္းထားႏိုင္ၿပီးစီးဆင္းေပ်ာက္ဆုံးမႈနည္းရမည္။
(၄) ေျခာက္ေသြ႕ေသာကာလတြင္အစိုဓြတ္ထိန္းႏိုင္ရမည္။
(၅) ေက်ာက္တုံးေက်ာက္ခဲႏွင့္ေျမမွာမႈနည္းပါးရမည္။
(၆) ေရေလတိုက္စားမႈႏွင့္အဟာရဓါတ္ဆုံးရႈံးမႈေလ်ာ့နည္းေစရမည္။
(၇) သက္ရွိအဏုဇီဝမ်ားေပါက္ပြားမႈမ်ားျပားေစရမည္။
(၈) သီးႏွံအထြက္ႏႈန္းတိုးျမင့္ေစေရးအတြက္ဓါတ္ေျမၾသဇာျဖည့္သြင္းမႈမ်ားမ်ားမျပဳလုပ္ရေသးေသာေျမျဖစ္ရမည္။(အထူးသတိထားသင့္ပါသည္။)
(၉) ေျမဆီေျမႏွစ္ျပည့္ဝၿပီးေျမသင္းနံရွိရမည္။
(၁၀) က်န္းမာႀကံ့ခိုင္ေသာေျမျဖစ္၍အရည္အေသြးျမင့္ေသာသီးႏွံမ်ားထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ရမည္။(produce healthy,high quality crops production)
၎အခ်က္(၁၀)ခ်က္တို႔သည္ေျမေကာင္း(ေျမမွန္)တစ္ခု၏ပိုင္ဆိုင္ထားရွိရမည့္လကၡဏာရပ္မ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
၃။ ေျမဆီလႊာသည္ အသက္ရွိသည္။
အဂၤလိပ္လိုေျပာရရင္Soil is alive ဟုဆိုသည္။၂၄ နာရီရွိတေန႔တာကာလတြင္ကမာၻေျမဆီလႊာမ်ားသည္(၈)နာရီတစ္ႀကိမ္(တနည္းအားျဖင့္) တစ္ေန႔လွ်င္(၃)ႀကိမ္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေပၚေနသည္။ထို႔အျပင္အခ်ိဳ႕လည္းၾကားဖူးၿပီးသားျဖစ္ခ်င္လည္းျဖစ္ပါမည္။အခ်ိဳ႕လည္းမၾကားဖူးေသးပါကအသစ္အဆန္းျဖစ္ပါမည္။အဲဒါက “Soil is the vital matural resource that is non renewable” ဆိုလိုတာက ေျမဆီလႊာဆိုတာျပန္လည္အစားထိုးရွာ၍မရေသာ သဘာဝအရင္းအျမစ္တစ္ခုဟုအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။ ဓါတ္ခြဲစမ္းသပ္ေတြ႕ရွိခ်က္အရ ေျမကုဗေပ(၁၀ဝ)အတြင္းမွေျမနမူနာကိုယူ၍စမ္းသပ္လိုက္ေသာအခါတြင္
သတၱဳဓါတ္ (mireal) ၃၉၀ဝ ေပါင္
အဟာရဓါတ္ (Organic matter) ၂၅၀ေပါင္
သက္ရွိအႏုဇီဝ (living Organism) ၄-၆ ေပါင္ ေပါင္(၅၀ဝ၀)
ေရ (water) ၈၄၄ ေပါင္
ေလ(air) ၂၀-၂၅% by volume ေတြ႕ရွိရမည္။ စုစုေပါင္းအေလးခ်ိန္အားျဖင့္ေပါင္(၅၀ဝ၀)ရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးၾကသူမ်ားအတြက္မိမိတို႔၏စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားတြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာေျမေကာင္းတစ္ခု၏လကၡမ်ားထဲမွျပန္လည္ဆန္းစစ္လွ်င္ေျမေကာင္းတစ္ခု၌ပါရွိရမည့္သတၱဳဓါတ္၊႐ုကၡအဟာရဓါတ္၊သက္ရွိအဏုဇီဝ၊ေရႏွင့္ေလတို႔သည္ညီၫြတ္စြာပါဝင္ဖို႔အေရးႀကီးေၾကာင္းသိရွိၿပီးေနာက္သီးႏွံမစိုက္မီလိုအပ္ေသာႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ႏိုင္ပါရန္ အသိေပးလိုက္ပါသည္။
ဦးထင္ေအာင္ရွိန္(ဘိုးရာဇာ)
No comments:
Post a Comment