ဟင္းႏုႏြယ္ စိုက္ပ်ိဳးနည္း

၁။မူရင္းေဒသ

အာရွႏွင့္ အာဖရိကအပူပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ စတင္ေပါက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု ယူဆရပါသည္။

 ျမန္မာအမည္မွာ ဟင္းႏုႏြယ္ (Amaranth) ျဖစ္ၿပီး  ႐ုကၡေဗဒအမည္မွာ Amarantus gargeticus  ျဖစ္သည္။ Amaranthaceae  မ်ိဳးရင္းတြင္ ပါဝင္သည္။ 

၂။အမ်ိဳးအစား

ဟင္းႏုႏြယ္အမ်ိဳး (၂) မ်ိဳးရွိၿပီး ၊ တစ္မ်ိဳးမွာ အနီေရာင္ျဖစ္ၿပီး က်န္တစ္မ်ိဳးမွာ အစိမ္းေရာင္ျဖစ္သည္။ အေစ့အေရာင္- အနီေရာင္မ်ိဳးသည္ အေစ့ အေရာင္ျဖဴၿပီး၊ အစိမ္းေရာင္မ်ိဳးသည္ အေစ့အေရာင္နက္သည္။

၃။စိုက္ပ်ိဳးသည့္ေဒသ

ဟင္းႏုႏြယ္သည္ ပူေႏြးေသာရာသီကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သျဖင့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မႏၲေလး တိုင္း၊ မေကြးတိုင္းႏွင့္ ေအာက္ျမန္မာျပည္အႏွံ့အျပား စိုက္ပ်ိဳးသည္။

၄။ေရ ေၿမ ရာသီဥတု

ဟင္းႏုႏြယ္သည္ ေရစီးေရလာေကာင္းၿပီး၊ ေျမဩဇာဓာတ္ အသင့္အတင့္ရွိေသာေျမတြင္ စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းပါ သည္။ ဆားေပါက္ေသာ ေျမမွလြဲၿပီး၊ သဲႏွုန္းေၿမ ၊ ႏွုန္းစနယ္ႏွင့္ ေျမနက္မ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးလို႔ရသည္။

၅။ေျမျပဳျပင္နည္း

ထြန္ေရးေကာင္းစြာရေစဖို႔ ေျမျပင္ၿပီးေနာက္မွာ အလ်ားေပ (၂၀) ၊ အနံ (၃၀) ၊ အျမင့္(၁)ေပ ရွိ စိုက္ေဘာင္မ်ား ျပဳလုပ္ေပးရမည္။

၆။ေျမဩဇာေကၽြးနည္း

ဟင္းႏုႏြယ္စိုက္ပ်ိဳးဖို႔အတြက္ ႏြားေခ်းလွည္း (၁၀-၁၅) စီး ႏွင့္ ယူရီးယားဓာတ္ေျမဩဇာတစ္ဧက (၂၂၄) ေပါင္ ႏွုန္းႏွင့္ တီစူပါ (၁၁၂) ေပါင္ႏွုန္း၊ ပိုတက္ရွ္ေျမဩဇာ (၂၈) ေပါင္ႏွုန္း ထည့္ေပးသင့္သည္။ ဓာတ္ေျမဩဇာ ကို ထည့္ေပးရာတြင္ စိုက္ေဘာင္ရွိ ေျမႏွင့္ သမေအာင္ေရာၿပီးမွ စိုက္ပ်ိဳးသင့္သည္။

၇။စိုက္ပ်ိဳးနည္း

ဟင္းႏုႏြယ္ကို မ်ိဳးေစ့မွ တိုက္ရိုက္စိုက္ပ်ိဳးရသည္။ မိုးတြင္းဆို ေမ၊ ဇြန္လ မ်ားမွာ စိုက္ပ်ိဳးနိုင္ၿပီး ေဆာင္းတြင္းဆို ေအာက္တိုဘာလ ႏွင့္ နို၀င္ဘာလ မ်ားမွာ စိုက္ပ်ိဳးနိုင္သည္။ စိုက္ေဘာင္မ်ားတြင္ စိုက္တန္း တစ္တန္းႏွင့္ တစ္ တန္း(၉) လက္မ ျခားၿပီး၊ တန္းမ်ားကို ဆြဲေပးပါ။ စိုက္ေၾကာင္းဆြဲေပးၿပီးေနာက္၊ ေျမသားတိမ္တိမ္ ဖုံးေပးပါ ။ အပင္ငယ္မ်ား ေပါက္လာၿပီးေနာက္ တစ္ပင္ႏွင့္ တစ္ပင္ (၆)လက္မ ျခားရွိေနရန္ လက္ျဖင့္ ၾကားခြဲ ေပး ပါ။

၈။ေရသြင္းနည္း

မိုးတြင္းစိုက္ေသာ အခင္းမ်ားတြင္ မိုးမျပတ္ပါက ေရသြန္းေပးရန္မလိုပဲ ေဆာင္းတြင္းအတြက္မွာ လိုအပ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ပန္းကရားျဖင့္ (သို႔မဟုတ္) စိုက္ေဘာင္ၾကားအတြင္း ေရလႊတ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရေပးနိုင္သည္။ ေရ သြင္းပါက စိုက္ေဘာင္၏ (၀.၇၅) သာေရလႊတ္ေပးရန္လိုပါသည္။

၉။အပင္ျပဳစုနည္း

အပင္မ်ားၾကပ္လြန္းပါက အပင္ငယ္စဥ္ မွုန္းေပးရန္ လိုပါသည္။ ေပါင္းရွိပါက ေပါင္းကို ႏွိမ္ပါ။ ေပါင္းလိုက္ရာ တြင္ အပင္မ်ားမနာရန္ ဂ႐ုစိုက္ပါ။

၁၀။ရိတ္သိမ္းနည္းႏွင့္အထြက္

ဟင္းႏုႏြယ္ကို စိုက္ၿပီး (၃)ပတ္ (၄)ပတ္ ရွိေသာအခါ စတင္ျဖတ္ေတာက္ရိတ္သိမ္းနိုင္သည္။ အပင္ေျခရင္းမွ ဓား ႏွင့္ျဖတ္ယူၿပီး ရိတ္သိမ္းနိုင္သည္။ တစ္ဧက ဟင္းႏုႏြယ္(၇၀-၈၀) ကီလိုဂရမ္ အထိ ထြက္နိုင္ပါသည္။

၁၁။မ်ိဳးေစ့ ထုတ္နည္း

ဟင္းႏုႏြယ္အပင္မ်ားကို မရိတ္ဘဲထားပါက အပင္မ်ားပန္းပြင့္လာၿပီး တျဖည္းျဖည္း အေစ့တည္ကာ အပင္ လဲ က်လာသည္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ ဟင္းႏုႏြယ္ပင္ထိပ္ပိုင္းကအႏွံကို ျဖတ္ယူၿပီး အႏွံမ်ားကို ခါခ်ပါက အေစ့မ်ား ရမည္။ အေစ့မ်ားကို တစ္ေနလွမ္းၿပီး ပုလင္းတြင္ထည့္ကာ သိုေလွာင္ထားနိုင္သည္။

ကိုးကား - စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန