ဘြန္ဇိုင္းနည္းပညာ ၂

ဘြန္ဇိုင္းနည္းပညာ ၁

ဘြန္ဇိုင္းနည္းပညာ

ဗူးစုိက္ပ်ုိးနည္း

ယ္​------------

အေအးခံရည္ အပူခ်ိန္ ကိုေထာက္လွမ္း ေပးေသာ ဆင္ဆာ

 

အေအးခံရည္ အပူခ်ိန္ ကိုေထာက္လွမ္း ေပးေသာ ဆင္ဆာ
♓♓♓♓♓

ကြန္ပ်ဴတာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈနဲ႔ လည္ပတ္ အလုပ္လုပ္တဲ့ ေခတ္ေပၚကား အင္ဂ်င္မ်ား အတြင္းပိုင္း အပူခ်ိန္ အေျခအေန ဘယ္ေလာက္ ရွိေနသလဲ ဆိုတာကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေထာက္လွမ္း ေပးေနတဲ့ အာ႐ံုခံကိရိယာကုိ ECT ဆင္ဆာလို႔ ေခၚပါတယ္။ Engine Coolant Temperature ကုိ ECT လို႔ အတိုေကာက္ သတ္မွတ္ပါတယ္

။

 အင္ဂ်င္အေအးခံစနစ္မွာ လည္ပတ္ ေနတဲ့ အေအးခံရည္ရဲ႔ အပူခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ရွိေနသလဲ ဆိုတာကုိ ကြန္ပ်ဴ တာေခၚ  PCM (Powertrain Control Module) ကသိရွိေနဖို႔ အေရးႀကီးပါ တယ္။ ေခတ္ေပၚ ဓာတ္ဆီအင္ဂ်င္ တစ္လံုးရဲ႔ လည္ပတ္လႈပ္ရွားမႈ အားလံုးကုိ PCM ကြန္ပ်ဴတာကပဲ ထိန္းခ်ဳပ္ ပါတယ္။

 အင္ဂ်င္ဘေလာက္ ထဲမွာ အတြင္းပုိင္း အပူေတြကို စုပ္ယူႏုိင္ဖို႔ ေရလိုင္းေတြရွိပါတယ္။ အင္ဂ်င္ဟတ္ (Head) နဲ႔ ဆလင္ဒါစလစ္ ပတ္လည္ မွာ အင္ဂ်င္မီးေလာင္ ေပါက္ကြဲရာက ေန ထြက္လာတဲ့အပူေတြကို Coolant အေအးခံရည္က စုပ္ယူၿပီး သယ္ေဆာင္သြား ပါတယ္။ ေရတိုင္ကီထဲ ေရာက္မွ ျပင္ပ ေလေအးေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ ၿပီး Coolant အေအးခံရည္ထဲမွာ ေအာင္းေနတဲ့ အပူေတြကို စြန္႔ထုတ္ ေပးပါတယ္။ Coolant အေအးခံရည္ ေတြ ေအးေနသလား၊ ပူေနသလား၊ ပံုမွန္လည္ပတ္ေနတဲ့ အပူခ်ိန္မွာပဲ ရွိသလား၊ အပူလြန္ကဲၿပီး ေရဆူေန သလား စတဲ့ အပူခ်ိန္အေျခအေနေတြ ကို အာ႐ံုခံၿပီး ကြန္ပ်ဴတာကုိ သတင္း ပုိ႔ေပးေနတာ ECT Sensor ျဖစ္ပါ တယ္။

  ECT ဆင္ဆာကရတဲ့ အပူခ်ိန္ data ေတြဟာ ကြန္ပ်ဴတာ PCM အတြက္ အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အင္ဂ်င္ Management System တစ္ခုလံုးရဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ထိန္း ခ်ဳပ္မႈေတြမွာ တျခားအာ႐ံုခံဆင္ဆာ ေတြထက္ပုိၿပီး  အေရးပါေနတာ ေၾကာင့္  ECT Sensor ကုိ Master Sensor လို႔ေတာင္ ေခၚၾကပါတယ္။

    ECT (Engine Coolant Temperature) ဆင္ဆာက အင္ဂ်င္အေအးခံရည္ ရဲ႔ အပူခ်ိန္ အေျခအေနကုိ မွန္ကန္ တိက်စြာအာ႐ံုခံၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ PCM ကုိ သတင္းပုိ႔ႏုိင္မွသာ အင္ဂ်င္လည္ပတ္မႈ မွန္ကန္ၿပီး အင္ဂ်င္ စြမ္းေဆာင္ရည္ အျမင့္ဆံုးရရွိႏုိင္ပါတယ္။

 အင္ဂ်င္စက္  စၿပီးလည္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အင္ဂ်င္ ေအးေနပါတယ္။ အင္ဂ်င္ေအးေနတဲ့အခ်ိန္နဲ႔ အင္ဂ်င္ ပူေႏြးလာၿပီး ပံုမွန္ Operating အပူခ်ိန္ကုိ ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အင္ဂ်င္ လည္ပတ္မႈ အေျခအေနေတြ မတူညီ ႏိုင္ပါဘူး။ အင္ဂ်င္ေအးေနတဲ့ အေျခ အေနမွာ ေလာင္စာဆီ ေရာစပ္တဲ့အခ်ဳိး က Rich Fuel Mixture ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ 

ဒါမွအင္ဂ်င္ Idle Speed မွန္ မယ္။
အင္ဂ်င္တုန္ခါမႈ ျဖစ္တာကုိ တားဆီးႏုိင္မယ္။
အင္ဂ်င္လည္း ျမန္ ျမန္ပူလာမယ္။

အင္ဂ်င္တျဖည္းျဖည္း ပူလာၿပီး ပံုမွန္လည္ပတ္ ႏုိင္တဲ့ အပူခ်ိန္တစ္ခု ေရာက္သြားရင္လည္း အင္ဂ်င္ပူေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြန္ပ်ဴတာ PCM ကသိဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း ေလာင္စာဆီ ေရာစပ္မႈအခ်ဳိးကုိ ျပန္ၿပီး ခ်ေပးမယ္။ တကယ္လို႔ ECT Sensor က မွားယြင္းေနၿပီး အပူခ်ိန္အာ႐ံုခံတာ ကုိ မွန္ကန္ေအာင္ သတင္း မပို႔ႏုိင္ခဲ့ရင္ PCM ကြန္ပ်ဴတာက အင္ဂ်င္ ေအးေန ေသးတယ္လို႔ပဲ မွတ္ယူၿပီး ဆီေရာစပ္မႈ အခ်ဳိးက မ်ားေနမယ္။
ဆီစားမ်ား မယ္။ 

အီမစ္ရွင္းေတြ မ်ားမ်ားထြက္ၿပီး ေလထု ညစ္ညမ္းေစမယ့္ အိတ္ေဇာ ဓာတ္ေငြ႔ေတြ ထြက္မယ္။ ပုိဆိုးတာက ေရတုိင္ကီ အေအးခံတဲ့ ပန္ကာ လည္သင့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ မလည္ေသးဘဲ ေနာက္က်ၿပီး လည္တာေၾကာင့္ အင္ဂ်င္အပူခ်ိန္  ျမင့္တက္လြန္းတာ မ်ားၿပီး ေရဆူႏုိင္တယ္။

❄  အင္ဂ်င္အေအးခံစနစ္မွာ ေရတုိင္ကီကုိ အေအးခံတဲ့ပန္ကာက လွ်ပ္စစ္ပန္ကာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပန္ကာက အၿမဲတမ္း ပံုေသ မလည္ပါဘူး။ လိုအပ္ မွလည္ပါတယ္။ မလုိေသးရင္နားထား ပါတယ္။ ရပ္လိုက္၊ လည္လိုက္၊ ျပန္ နားလိုက္၊ ျပန္လည္လိုက္ ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္ပါ တယ္။ အင္ဂ်င္ စၿပီး လည္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေအးေနပါေသးတယ္။ ပူေႏြးလာၿပီး ပံုမွန္လည္ပတ္တဲ့ Operating အပူ ခ်ိန္ေရာက္မွ ပန္ကာကုိ လည္ေစပါ တယ္။

  ေရတိုင္ကီထဲမွာ အေအးခံရည္ မပူမခ်င္း ပန္ကာ မလည္ေသးပါဘူး။ ပူလာမွပန္ကာကုိ လည္ေစပါတယ္။ ေရတိုင္ကီေအးသြားရင္ ပန္ကာျပန္ ရပ္သြားပါတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး လွ်ပ္စစ္ ပန္ကာကုိ ကစားႏုိင္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးေနတာက PCM ကြန္ပ်ဴတာ ပါ။ PCM ကလည္း ECT ဆင္ဆာက သတင္းပုိ႔တဲ့ Data ကိုအေျခခံပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အင္ဂ်င္ အေအးခံ စနစ္ ပံုမွန္လည္ပတ္ေနႏုိင္ဖို႔ ECT ဆင္ဆာက အေရးႀကီးတဲ့ ေနရာမွာရွိ ေန ပါတယ္။ ဒီဆင္ဆာ ေကာင္းေကာင္း အလုပ္ မလုပ္တာနဲ႔ ပန္ကာ ေလဆြဲအား လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ မမွန္ ကန္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ အင္ဂ်င္အပူခ်ိန္ ျမင့္ တက္လာႏုိင္ပါတယ္။

 အင္ဂ်င္ Overheat ျဖစ္ရင္ ေတာ့ အင္ဂ်င္ရဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ မမွန္ေတာ့ပါဘူး။ အင္ဂ်င္အပူလြန္ကဲ မႈျဖစ္ၿပီး အင္ဂ်င္ ပ်က္စီး သြားေစႏုိင္ပါ တယ္။ အရမ္းပူလာရင္ အင္ဂ်င္က်ပ္ ၿပီး ထိုးရပ္သြားမယ္။ 

ဂတ္စ္ကတ္ျပတ္ ထြက္မယ္။
အင္ဂ်င္ဟတ္ လန္႔ၿပီး ကြဲ တတ္တယ္။
အင္ဂ်င္ အပူလြန္ကဲရာကေန ေနာက္ဆံုး မီးထၿပီး ေလာင္သြား ႏုိင္တယ္။

 ဒါေၾကာင့္  တခ်ဳိ႔ကားေတြမွာ Cooling Fan အတြက္သီးျခား Coolant Sensor ကို တပ္ဆင္ ထားတယ္။ လွ်ပ္စစ္ပန္ကာ အဖြင့္ / အပိတ္ ပံုမွန္ လုပ္ႏုိင္ဖို႔ သီးသန္႔ Sensor နဲ႔ သီးသန္႔  Fan Circuit ထားေပးတယ္။ Coolant Sensor ဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာထိန္းခ်ဳပ္မႈ နဲ႔ လည္ပတ္ေနတဲ့ အင္ဂ်င္ေတြအတြက္ အေရးႀကီးတယ္။  Fuel Injector က ေရာစပ္ေပးတဲ့  ေလာင္စာဆီ အခ်ဳိး အစား၊ မီးတိုင္မင္ (Firing Timing) မီးေပးေစာတာ၊ ေနာက္က်တာ၊ အင္ဂ်င္ Slow လည္ပတ္မႈ မွန္ကန္ၿပီး တည္ ၿငိမ္ေနဖို႔ Emission ထုတ္္လႊတ္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ဖို႔ ဆီစားသက္သာၿပီး အင္ဂ်င္စြမ္းေဆာင္ရည္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ဖို႔  အဓိကက်တဲ့ ဆင္ဆာကေတာ့ ECT Sensor ပဲျဖစ္ပါတယ္။

  အပူခ်ိန္တိုင္းတာေပးတဲ့ အာ႐ံုခံ ဆင္ဆာ အမ်ားစုက Thermistors အမ်ဳိးအစား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးအစားက အပူခ်ိန္ကုိ လိုက္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ ခုခံအား (Resistance) ေျပာင္းလဲ တတ္တယ္။  Negative Temperature Coefficient (NTC) အမ်ဳိးအစား Sensor ေတြရဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္က အပူခ်ိန္  ျမင့္တက္လာရင္ ခုခံအား (Resistance)  ပမာဏ ေလ်ာ့က်သြား တယ္။ အင္ဂ်င္ေအးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ  NTC Sensor   မ်ားရဲ႔ သဘာ၀က လွ်ပ္စစ္ ခုခံမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တယ္။ အင္ဂ်င္စက္ႏိႈးၿပီး တျဖည္းျဖည္း ပူလာ တာနဲ႔ ခုခံအားေတြလည္း ေလ်ာ့က် လာတယ္။

❄ Coolant Sensor ကို PCM ကြန္ပ်ဴတာက လာတဲ့  ၀ါယာႏွစ္စနဲ႔ ဆက္သြယ္ထားတယ္။ ဗို႔အားပမာဏ 5 Volts ရွိတယ္။ အပူခ်ိန္ေျပာင္းလဲ သလို ခုခံအား လိုက္ပါ ေျပာင္းလဲေပး ႏုိင္တဲ့  NTC Sensor   အမ်ဳိးအစားက ကြန္ပ်ဴတာ PCM ကိုျပန္သြားတဲ့ ၀ါယာမွာ ဗို႔အားပမာဏ အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ေျပာင္းလဲ ျဖစ္ေပၚေစတယ္။ အင္ဂ်င္ အပူခ်ိန္တက္လာရင္ အေအးခံရည္ ပူလာတာေၾကာင့္  NTC ဆင္ဆာရဲ႔ ခုခံအားေတြ က်ဆင္းသြားမယ္။ PCM ကို  Return ျပန္လာတဲ့ ၀ါယာစမွာ ဗို႔အားေတြ  ျမင့္တက္လာမယ္။ ေအး သြားရင္  ဗုိ႔အား ျပန္က် သြားမယ္။ NTC ဆင္ဆာက အပူခ်ိန္ ေျပာင္းလဲ မႈကုိ ခုခံအား ေျပာင္းလဲေစျခင္းနဲ႔ တံု႔ ျပန္တယ္။  ဒီလိုမ်ဳိး NTC ဆင္ဆာ ကေန Return ျပန္လာတဲ့ ဗို႔အား အနည္းအမ်ားေပၚ မူတည္ၿပီး အင္ဂ်င္ အပူခ်ိန္ ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေနကုိ ႏိႈင္းယွဥ္မွတ္သားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

 ECT ဆင္ဆာက ေထာက္လွမ္း သတင္းပုိ႔တဲ့  ဗို႔အား အတက္အက် Signal ကို PCM က လက္ခံၿပီး အင္ဂ်င္လည္ပတ္မႈကုိ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေစဖုိ႔ တြက္ခ်က္ ၫႊန္ၾကားပါတယ္။ PCM ကြန္ပ်ဴတာရဲ႔ ၫႊန္ၾကား ထိန္းေက်ာင္းမႈေတြဟာ ECT  ဆင္ဆာရဲ႔ သတင္းေပးပုိ႔မႈ  Data ေတြ အေပၚမွာ အဓိကက်ပါတယ္။ ယာဥ္ေမာင္းသူ က အင္ဂ်င္ရဲ႕ အပူခ်ိန္အေျခအေနကုိ ဒတ္ခ်္ဘုတ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့  Temperature Gauge  မွာ ၾကည့္ႏုိင္ပါ တယ္။

 ECT Sensor ယူနစ္ကုိ တခ်ဳိ႔ ကားေတြမွာ အင္ဂ်င္  Head ထဲမွာ တစ္လံုး၊ ေရတိုင္ကီမွာ တစ္လံုး တပ္ဆင္ေလ့ရွိပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ထိန္း ခ်ဳပ္တဲ့ေခတ္ေပၚ  EFI အင္ဂ်င္ေတြ မွာ ECT Sensor က အဓိကက်တဲ့ အာ႐ံုခံဆင္ဆာ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ Coolant Sensor မူမမွန္ရင္၊ ပ်က္စီး ခြၽတ္ယြင္းလာရင္ အင္ဂ်င္လည္ပတ္မႈ အင္ဂ်င္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ မမွန္ ေတာ့ဘဲ ဆံုး႐ႈံးမႈေတြ မ်ားလာပါ တယ္။ ဆင္ဆာ မေကာင္းတဲ ့ေရွ႔ေျပး လကၡဏာေတြကေတာ့

>> အင္ဂ်င္ဆီစားမ်ားလာမယ္။

>> Emission ထုတ္လႊတ္တာ မ်ားၿပီး Emission Test စမ္းသပ္ ၾကည့္ပါက က်႐ႈံးတာေတြ႔ရပါလိမ့္ မယ္။

>> Cooling Fan လည္ပတ္မႈ မမွန္တာေၾကာင့္  အင္ဂ်င္ Overheat  ျဖစ္မယ္။ ေရတိုင္ကီ ေရဆူမယ္။

  Coolant Sensor ေတြမွာ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တတ္တဲ့ ျပႆနာေတြ ကေတာ့ ၀ါယာရိန္း အမွားျဖစ္တာ၊ ၀ါယာ ခြၽတ္ယြင္းတာပါပဲ။  ၀ါယာ လြတ္ေနတာမ်ဳိး၊ Connector အဆက္ ေတြ ေခ်းတက္ၿပီး တျဖည္းျဖည္းယုိ ယြင္း ပ်က္စီးတာမ်ဳိး  ျဖစ္တတ္ပါ တယ္။

 Coolant Sensor ကို OBD II Scan Tool ထုိးၿပီး 

အျပစ္ရွာၾကည့္ ရင္ ေတြ႔ရမယ့္ Codes နံပါတ္ေတြ ကေတာ့

• P 0115
• P 0116
• P 0117
• P 0118
• P 0119

 Coolant Sensor ကိုဗို႔အား တုိင္းၿပီး စစ္ေဆး ၾကည့္ႏိုင္ပါေသး တယ္။ ဗို႔အားတိုင္း ဒီဂ်စ္တယ္မီတာ တစ္လံုးေတာ့လိုပါတယ္။ အင္ဂ်င္ ေအးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဗို႔မီတာနဲ႔ တုိင္း ၾကည့္ရင္ 3 Volt ေလာက္ပဲျပမယ္။ ကားစက္လည္ၿပီး အင္ဂ်င္တျဖည္း ျဖည္း ပူလာပါက ဗုိ႔အားက်ဆင္းလာ ၿပီး 1.2 V ကေန 0.3 V အထိ ငါးမိနစ္ အတြင္း ျပလွ်င္ အင္ဂ်င္ရဲ႔အပူခ်ိန္ ဟာ ပံုမွန္ စက္လည္ပတ္ေနတဲ့ အပူခ်ိန္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ 

တကယ္လို႔ 5 Volt နီးပါးဆိုရင္ေတာ့ Coolant Sensor ဟာ Open ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ Earth လြတ္ေနတယ္ ဆို တဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္ပါတယ္။ 

တကယ္လို႔ ဗို႔အားက လံုး၀မျပဘူး ဆို ရင္ေတာ့ ဆင္ဆာထဲမွာ Short ဆား ကစ္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဆင္ဆာမမွန္ရင္ အသစ္တစ္လံုး အစားထုိး လဲေပးဖို႔ လိုပါတယ္။

Coolant ဆင္ဆာလဲ ၿပီးလွ်င္ အင္ဂ်င္အေအးခံစနစ္မွာ အေအးခံရည္ ထပ္ျဖည့္ေပးဖို႔ လိုပါ တယ္။ သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ ေလာက္ ၾကာေအာင္ သံုးထားတဲ့ Coolant ဆို ရင္လည္း အသစ္လဲေပးဖုိ႔ လိုပါတယ္။

 ေခတ္ေဟာင္းကားအင္ဂ်င္မွာ Coolant Sensor ဟာ အေရးမႀကီး ေပမယ့္ ေခတ္ေပၚ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ ထိန္းအင္ဂ်င္ ေတြမွာေတာ့ Coolant Sensor က တျခား ဆင္ဆာေတြထက္ ပုိၿပီး အဓိကက်ၿပီး အေရးႀကီးပါ တယ္။

  ဆင္ဆာ မေကာင္းရင္ အင္ဂ်င္ လည္ပတ္မႈ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ မမွန္ေတာ့ဘူး။
> ဆီစားမ်ားေနမယ္။
> အင္ဂ်င္အပူခ်ိန္ျမင့္တက္မယ္။
> အင္ဂ်င္  Slow မွာ တုန္ခါေနမယ္။
> အီမစ္ရွင္းထုတ္လႊတ္မႈေတြမ်ားလာ မယ္။
> ေရတိုင္ကီေရဆူမယ္။
> Electrical Fan လည္ပတ္တာ ေနာက္ က်မယ္။
ဆင္ဆာေကာင္းမွ အင္ဂ်င္ Performance ေကာင္းၿပီး ဆီစား သက္သာမယ္။ အင္ဂ်င္စြမ္းရည္ Efficiency ပုိေကာင္း လာမယ္။ 



Cd from ကားခ်စ္သူ
Credit》》awjmyanmar

မာလကာသီးပင္တြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားႏွင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းနည္း

• ပိုးမႊားေရာဂါ

၁။ မွည့္ေျပာက္စြန္းေရာဂါ (Anthracnose: Colletotrichum gloeosporioids)

 

ေရာဂါလကၡဏာမ်ား

- ေရာဂါလကၡဏာကို မာလကာပင္ေပၚရွိ အရြယ္ေရာက္ အသီးမ်ားေပၚတြင္ ေတြ႕ရသည္။

- အနက္ေရာင္ခ်ိဳင့္ခြက္ လကၡဏာမ်ားေတြ႕ရသည္။ စိုစြတ္ေနခ်ိန္တြင္ ဒဏ္ရာမ်ားကို ပန္းေရာင္မွိုမၽွင္စမ်ားျဖင့္ ဖုံးလႊမ္းထားသည္။

- ေရာဂါရင့္လာသည္ႏွင့္ ခ်ိဳင့္ခြက္ဒဏ္ရာေလးမ်ား ေပါင္းစည္းသြားၿပီး ႀကီးမားေသာဒဏ္ရာကြက္မ်ားျဖစ္ကာ အသီးအတြင္းသားကို ထိခိုက္ေစသည္။

ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းျခင္း

- မန္ကိုဇာဘ္ (Mancozeb) ၀.၂၅% ကို ပက္ဖ်န္းပါ။

 

၂။ မာလကာသံေခ်းမွိုေရာဂါ (Guava rust: Puccinia psidii)

 

ေရာဂါလကၡဏာမ်ား

- သံေခ်းမွိုေရာဂါသည္ ရြက္ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ား၊ အညြန္႔ငယ္မ်ား၊ ပန္းခိုင္မ်ားႏွင့္ အသီးမ်ားကို တိုက္ခိုက္နိုင္သည္။

- အေတြ႕ရမ်ားေသာ လကၡဏာမ်ားတြင္ ပုံပ်က္သြားျခင္း၊ အရြက္ေႂကြက်ျခင္း၊ ႀကီးထြားမွု တုံ႔ဆိုင္းသြားျခင္းႏွင့္ ဆိုးဝါးပါက ေသသြားတတ္သည္။

- အျပည့္အဝ ျပန္႔ကားေနေသာအရြက္မ်ားေပၚတြင္ အနက္ေရာင္အနားသား၊ ၾကမ္းတမ္းေသာ စက္ဝိုင္းပုံ အညိဳေရာင္ဒဏ္ရာမ်ားကို အဝါေရာင္ ေရာင္ျခည္စက္ဝန္းႏွင့္အတူ ေတြ႕ရသည္။

ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းျခင္း

- မာလကာ သံေခ်းမွိုေရာဂါကို ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းျခင္းသည္ မွိုသတ္ေဆးအသုံးျပဳမွုအေပၚ အေျခခံသည္။

- ေရာဂါစက်ခ်ိန္ သို႔မဟုတ္ ေရာဂါက်ရန္ အေျခအေနေပးေသာ ပတ္ဝန္းက်င္မ်ိဳးရွိေသာႏွစ္တြင္ သင့္ေတာ္သည့္ မွိုသတ္ေဆးကို အခ်ိန္ကိုက္သုံးစြဲပါ။

-  ေျမဩဇာေကၽြးျခင္း၊ ေရသြင္းျခင္း၊ ကိုင္းျဖတ္ျခင္းႏွင့္ သန္႔ရွင္းေရးျပဳလုပ္ျခင္းကဲ့သို႔ေသာ သင့္ေတာ္သည့္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းျခင္းသည္ မာလကာပင္ကို က်န္းမာသန္စြမ္းေစကာ ေရာဂါက်ေရာက္မွု နည္းေစသည္။

 

၃။ ေရညႇိေရာင္ ရြက္စက္ေပ်ာက္ေရာဂါ (Algal Leaf Spot: Cephaleuros virescens)

 

ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား

- အရြက္မ်က္ႏွာျပင္ ႏွစ္ဖက္လုံးတြင္ လိေမၼာ္ေရာင္၊ သံေခ်းေရာင္အျဖစ္ရွိကာ အခ်င္းအားျဖင့္ ၅- ၈ မီလီမီတာ ရွိသည့္ သိပ္သည္းေသာ ပိုးခ်ည္မၽွင္ႏွင့္ ေမႊးစုတ္အျဖစ္ေတြ႕ရသည္။

- အစက္ေပ်ာက္မ်ားကို ျခစ္ၾကည့္ပါက ပါးလႊာသည့္ မီးခိုးေရာင္မွ အနက္ေရာင္ရွိေသာ ေပါင္မုန္႔အကာသား အေရာင္မ်ား အရြက္ေပၚတြင္ က်န္ေနခဲ့မည္။

- အစက္မ်ား အတူတူေပါင္းသြားၾကၿပီး အရြက္ေပၚတြင္ ပုံသ႑ာန္မမွန္သည့္ အကြက္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားမည္။ အစက္မ်ားရင့္လာသည္ႏွင့္ အေရာင္မွိန္ေသာ မီးခိုးအစိမ္းေရာင္ ျဖစ္သြားသည္။

- အကိုင္းငယ္မ်ားႏွင့္ အကိုင္းႀကီးမ်ာလည္း တိုက္ခိုက္ခံရၿပီး သစ္ေခါက္ကို အက္ကြဲေစသည္။

ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းနည္း

- သင့္ေတာ္သည့္ ေျမဩဇာေကၽြးျခင္း၊ ေရသြင္းျခင္း၊ ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းေစရန္ႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္ ဝင္ေရာက္ နိုင္ရန္ ကိုင္းခ်ိဳင္ျခင္း၊ ေပါင္းျမက္ႏွိမ္နင္းျခင္းႏွင့္ အပင္က်ဲက်ဲစိုက္ျခင္းတို႔ကဲ့သို႔ေသာ စိုက္ပ်ိဳးနည္းမ်ားျဖင့္ အပင္ႀကံ့ခိုင္ေအာင္လုပ္ၿပီး ေရာဂါက်ေရာက္မွုကို ေလ်ာ့ခ်နိုင္သည္။

- ေကာ့ပါး ေအာ္ဇီကလိုရိုဒ္ (Copper oxychloride) ၀.၂၅% ကို ပက္ဖ်န္းပါ။ 

 

 

ေဒါက္တာ ကိုကို (စိုက္ပ်ိဳးေရး)

သစ္သီးအပင္မ်ားတြင္ က်ေရာက္တတ္ေသာ အင္းဆက္ဖ်က္ပိုးမ်ားႏွင့္ ေရာဂါမ်ားအား ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းနည္း

ပိုးက်ေရာက္မႈ လကၡဏာႏွင့္ ေရာဂါက်ေရာက္မႈ လကၡဏာ ကြဲျပားခ်က္

Green Way on Mon, 10/30/2017 - 16:22

ပိုးက်ေရာက္မႈ လကၡဏာ ၁။ သီးႏွံပင္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးေသာ ပိုးမႊားမ်ားကို ထင္ရွားစြာ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ၂။ အပင္၏ အျမစ္၊ ပင္စည္၊ အ႐ြက္၊ အပြင့္ အသီးမ်ားကို ကိုက္ျဖတ္၊ ျခစ္စား၊ စုပ္စားသည့္ ဒဏ္ရာမ်ားေတြ႕ရသည္။
၃။ သီးႏွံပင္မ်ား အေပၚတြင္ ကိုက္ျဖတ္ဝင္ထြက္သည့္ အေပါက္မ်ား၊ က်စ္စာမ်ား၊ မစင္လုံးမ်ား ေတြ႕ရမည္။
၄။ သီးႏွံပင္၏ ပင္စည္ထဲ ဝင္ေရာက္တာ တစ္ပင္လုံး ညႇိဳးေျခာက္၊ အ႐ြက္ အခက္မ်ား ပဲက်ျခင္းကို ေတြ႕ရမည္။
၅။ ပိုးဖ်က္ဆီးမႈ ခံရေသာ စိုက္ခင္းအား ယူရီးယား ဓာတ္ေျမၾသဇာေကြၽးပါက အပင္မ်ား ျပန္လည္ ရွင္သန္လာမည္။ ျပန္လည္ႀကီးထြား ရွင္သန္လာသည္။
၆။ ပိုးမႊား ျမင္ေတြ႕က၊ ပင္တြင္းစိမ့္ျပန္႔အာနိသင္၊ ထိေသ၊ စားေသ ေဆးအာနိသင္ရွိ ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းပါ။
ေရာဂါက်ေရာက္မႈ လကၡဏာ
၁။ သီးႏွံပင္မ်ားတြင္ ပိုးမႊားမျမင္ရ။
၂။ အပင္၏ အျမစ္၊ ပင္စည္၊ အ႐ြက္မ်ားေပၚတြင္ နက္ညိဳ၊ မီးခိုးေရာင္အကြက္၊ အေျပာက္မ်ား ေတြ႕ရသည္။
၃။ သီးႏွံပင္မ်ားေပၚတြင္ ကိုက္ျဖတ္ဝင္ကြက္သည့္ က်စ္စာမ်ား၊ မစင္လုံးမ်ား မေတြ႕ရပါ။
၄။ ေရာဂါရ အကြက္မ်ား ဆက္စပ္သြားပါက အ႐ြက္ဝါ၊ မဲ၍ေႂကြျခင္း၊ တစ္ပင္လုံးညႇိဳးျခင္း၊ အရည္ထြက္ျခင္း ေတြ႕ရမည္။
၅။ ယူရီးယား ဓာတ္ေျမၾသဇာ ေကြၽးပါက အပင္မ်ား ေရာဂါပိုမို ဆိုးဝါးၿပီး အပင္မ်ား ေသဆုံးႏိုင္သည္။
၆။ ေရာဂါျဖစ္ပါက ေရာဂါကာကြယ္ေဆးမ်ား မႈိႏွင့္ ဘက္တီးရီးယား၊ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား ေ႐ြးခ်ယ္ ပက္ဖ်န္းပါ။
အင္းဆက္ဖ်က္ပိုးတို႔၏ ပါးစပ္အစိတ္အပိုင္းေပၚမူတည္၍ စားေသာက္ဖ်က္ဆီးပုံ ကြဲျပားျခားနားမႈကို ေအာက္ပါ အတိုင္းခြဲျခားမႈကို ေအာက္ပါအတိုင္း ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားပါသည္။
၁။ စုပ္စားပိုး - ပ်၊ ျဖဳတ္၊ ဂ်ပိုးစိမ္း၊ ႏွံစုပ္ပိုး၊ သရစ္၊ ယင္ျဖဴ(ပင္တြင္း စိမ့္ျပန္႔အာနိသင္၊ ထိေသ၊ စားေသေဆးနိသင္ရွိ ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္ႏွင္းပါ။
၂။ ကိုက္ျဖတ္ဝါးစားပိုး - လိပ္ျပာ၊ ဖလံ တို႔၏ ပိုးေလာက္ေကာင္မ်ား အေတာင္မာက်ိဳင္းတို႔၏ပိုးေလာက္ေကာင္မ်ား၊ ပုရစ္မ်ား ႏွံေကာင္မ်ား (ထိေသစားေသ အာနိသင္ရွိ ပိုးသတ္ေဆးျဖင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းပါ။
၃။ ျခစ္စား၊ လ်က္စားပိုး - ေလွး၊ မႊား၊ ဖလံ လိပ္ျပာ တို႔၏ အေကာင္ငယ္ေလးမ်ား (ပင္တြင္း စိမ့္ျပန္႔ အာနိသင္၊ ထိေသေဆးအာနိသင္ရွိ ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္ႏွင္းပါ။
၄။ ထြင္းေဖာက္စားေသာပိုး - စပါးဆစ္ပိုး၊ ၾကက္သြန္ၿမိတ္ပိုး၊ သီးလုံး ေဖာက္ပိုး။ (ပင္တြင္း စိမ့္ျပန္႔ အာနိသင္၊ ထိေသ၊ စားေသေဆးအာနိသင္ရွိ ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းပါ။)
ယခုအခါ ​ေရာဂါႏွင္​့ပိုးကို ျဖစ္​တတ္​​ေသာ သ​ေဘာသဘာဝႏွင္​့အ​ေလ့အက်င္​့မ်ားကို​ေဖာ္​ျပၿပိး​ေနာက္​ ​ေရာဂါႏွင္​့ပိုးမႊားအတူယွဥ္​တြဲျဖစ္​တတ္​ျခင္​း၊ ပိုးက်​ေနစဥ္​ခ်ိန္​တြင္​း ရာသီဥတု ​ေၾကာင္​့​ေသာ္​လည္​း​ေကာင္​း ​ေရသြင္​း​ေရထုတ္​​ေၾကာင္​့​ေသာ္​လည္​း​ေကာင္​း အပူခ်ိန္​႐ုတ္​တရက္​​ေျပာင္​းလဲမႈ႕မ်ား​ေၾကာင္​့​ေသာ္​လည္​း​ေကာင္​း အပင္​တြင္​ ကိုယ္​ခံအားမ​ေကာင္​းပါက ​ေရာဂါဝင္​ၿပီး ပိုးႏွင္​့​ေရာဂါတၿပိဳင္​တည္​းျဖစ္​​ေစ၊ ပိုးက်ၿပိး​ေနာက္​ ပိုး​ေၾကာင္​့လိုက္​လာ​ေသာ​ေရာဂါျဖစ္​​ေစ အပင္​တြင္​ ျဖစ္​တတ္​​ေသာ အ​ေျခအ​ေနမ်ားကိုလည္​း သတိမူသင္​့ပါသည္​။ေတာင္သူ အက်ိဳးျပဳ မိတ္ေဆြးပိုးမ်ား
ေတာင္သူ အက်ိဳးျပဳ မိတ္ေဆြပိုးမ်ားကို ေတြ႕လွ်င္ ပိုးသတ္ေဆး မဖ်န္းပါႏွင့္။ ၎မိတ္ေဆြပိုးမ်ားမွာ-
၁။ သားရဲေကာင္မ်ား- လိပ္ခုံးက်ိဳင္း၊ ပုရစ္၊ ႏွံေကာင္၊ ပုစဥ္း၊ နဖာေခ်းပိုး၊ ပင့္ကူ၊ ပ်စားယင္၊ ပု႐ြက္ဆိတ္ႀကီးမ်ား။
၂။ ကပ္ပါးပိုးမ်ား - နက်ယ္၊ ကပ္ပါးယင္။
ကိုကား-ဘက္စံုသီးႏွံ ဖ်က္ပိုး ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းနည္း  သင္တန္းမွတ္စု

Customer Survey

ဥယ်ာဥ္ၿခံသီးႏွံပင္မ်ားအတြက္ pH လုိအပ္ခ်က္

Green Way on Tue, 02/10/2015 - 10:26

သီးႏွံပင္စုိက္ခင္းမ်ားတြင္ ေျမဆီၾသဇာမ်ား ပုံမွန္ထည့္သြင္းေကၽြးေနေသာ္လည္းတခါတရံ အပင္မ်ားတြင္ အာဟာရဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ၊ အာဟာရဓာတ္လြန္ကဲမႈလကၡဏာမ်ားကုိ ၾကံဳေတြ႕ရတတ္သည္။ ၎ျပသနာသည္ တခါတရံ စုိက္ပ်ဳိးေျမ၏ ေျမခ်ဥ္ျခင္း (Low soilpH)၊ ေျမငံျခင္း (High soil pH) တုိ႔ႏွင့္ ႏွီးႏြယ္ ပတ္သက္ေနတတ္သည္ကုိ စုိက္ပ်ဳိးသူေတာင္သူမ်ားသတိမမူ မိတတ္ၾကေပ။ စုိက္ပ်ဳိးေျမမ်ား၏ ေျမခ်ဥ္ျခင္း၊ ေျမငံျခင္းသည္အပင္မ်ား၏ အာဟာရဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ၊ လြန္ကဲမႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္ရုံသာမကပုိးမႊားေရာဂါက်ေရာက္မႈမ်ားကုိပါ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ႏွီးႏြယ္ပတ္သက္ေနရသူမ်ားအေနျဖင့္

• pH ႏွင့္ ၎၏ အေရးပါမႈ
• Soil pH အား တုိင္းတာႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား
• အပင္အမ်ဳိးအစားအလုိက္ ပွ်မ္းမွ် pH လုိအပ္ခ်က္
• ေျမခ်ဥ္မႈ (pH နိမ့္မႈ) အား ျပဳျပင္ ကုစားျခင္းနည္းလမ္းမ်ား
• ေျမငံမႈ (pH ျမင့္မႈ) အားျပဳျပင္ ကုစားျခင္းနည္းလမ္းမ်ားကုိ သိထားသင့္လွေပသည္။

(က) pH ႏွင့္ ၎၏ အေရးပါမႈ
Soil pH သည္ ေျမ၏ အက္ဆစ္ဂုဏ္သတၱိ (Acidity) ႏွင့္ အယ္ကာလုိင္းဂုဏ္သတၱိ (Alkalinity) တုိ႔ကုိ တုိင္းတာ ညြန္ျပမႈတစ္ခုျဖစ္သည္။ အက္ဆစ္ဂုဏ္သတၱိရွိေသာေျမမ်ားသည္ ခ်ဥ္ (Sourness) ၿပီး အယ္ကာလုိင္းဂုဏ္သတၱိရွိေသာ ေျမမ်ားသည္ငံ (Sweetness) သည္။ pH ညႊန္ျပကိန္းသည္ ၀ မွ ၁၄ ရွိၿပီး pH-၇ အမွတ္သည္ အက္ဆစ္ဓာတ္ႏွင့္ အယ္ကာလီဓာတ္မ်ားမရွိေသာ ဓာတ္ျပယ္အမွတ္ (Neutral) အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။ pH တန္ဖုိး (၇)ေအာက္ရွိေသာေျမမ်ားကုိ ေျမခ်ဥ္မ်ား (Acid soil) အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး (၇) အထက္ရွိေသာေျမမ်ားကုိ ေျမငံမ်ား (Alkaline soil) အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။ pH တန္ဖုိးသည္ Logarithmic Scale ကုိ အေျခခံ ထားေသာေၾကာင့္ pH တန္ဖုိး ၁ ယူနစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းသည္ ေျမ (၁၀) ဆ ခ်ဥ္ျခင္း၊ ငံျခင္းကုိ ဆုိလုိရင္းျဖစ္ဟု မွတ္ယူရမည္။ ဥပမာ၊ pH-၅ သည္ pH-၆ ထက္ (၁၀) ဆ ပုိ၍ အက္ဆစ္ဓာတ္ဆန္ၿပီး pH-၇ ထက္ အဆ (၁၀၀) ပုိ၍ အက္ဆစ္ဓာတ္ဆန္ျခင္း ျဖစ္သည္။
စုိက္ပ်ဳိးပင္မ်ားအတြက္လုိအပ္ေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ားကုိ အပင္၏ အျမစ္မ်ားမွ လြယ္ကူစြာစုပ္ယူစားသုံးႏုိင္ေသာ pH မွာ ေျမမ်ားတြင္ ၆.၅ႏွင့္ ေျမေဆြးမ်ားတြင္ ၅.၈ တုိ႔ျဖစ္သည္။ ေျမခ်ဥ္မ်ားတြင္ ေပါက္ေရာက္ ရွင္သန္ျဖစ္ထြန္းႏုိင္ေသာအပင္မ်ား(Acid-loving plants) ကုိ ဘာသာရပ္ဆုိင္ရာေဝါဟာရ အေနအျဖင့္ Calcifuge Species မ်ားဟုေခၚၿပီးေျမငံမ်ားတြင္ ေပါက္ေရာက္ရွင္သန္ျဖစ္ထြန္းႏုိင္ေသာ အပင္မ်ား (Lime/Alkaline-lovingplants) ကုိ Calciole Species မ်ားဟု ေခၚသည္။
ႏွစ္ကာလအတိုိင္းအတာအတြင္း စုိက္ပ်ဳိးေျမ၏ pH သည္ သဘာဝအေလ်ာက္ ပုိ၍ အက္ဆစ္ဓာတ္ဆန္/ခ်ဥ္လာတတ္သည္။ ျဖစ္ေစႏုိင္ေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ဥပမာအားျဖင့္ မုိးမ်ားေသာေဒသမ်ားတြင္ မုိးေရေၾကာင့္ ေျမၾကီးထဲမွ ထုံးဓာတ္ (Calcium carbonate) မ်ားသည္ မုိးေရႏွင့္အတူ စိမ့္ဝင္ေပ်ာက္ကြယ္ဆုံးရႈံးသြားႏုိင္ၿပီး မုိးေရထဲမွ အက္ဆစ္ဓာတ္သည္ ေျမထဲတြင္ ဟုိက္ထရုိဂ်င္ဓာတ္ကုိ စုစည္းျဖစ္ထြန္းလာေစသည္။ ထုိ႔အျပင္ ထင္ရူးပင္ကဲ့သုိ႔ Coniferous species အပင္မ်ား၏ အရြက္မ်ားသည္ေအာ္ဂင္းနစ္အက္စစ္ဓာတ္ကုိ စြန္႔ထုတ္ေသာေၾကာင့္ ၎အုပ္စုဝင္အပင္မ်ား စုိက္ပ်ဳိးေသာေျမၾကီးသည္လည္း အက္ဆစ္ဓာတ္ဆန္ၿပီး ခ်ဥ္လာေစႏုိင္သည္။ ေနာက္ဥပမာတစ္ခုမွာ ေျမထဲရွိ အဏုဇီဝပုိးမႊားမ်ား(Micro-organisms) ေၾကာင့္ လည္း ေျမကုိ ခ်ဥ္လာေစႏုိင္သည္။
ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္ (pH) သည္ အပင္မ်ားအတြက္ အာဟာရဓာတ္စုပ္ယူစားသုံးမႈကုိမ်ားစြာ လႊမ္းမုိးထားသည္။ ဥပမာ၊ အက္ဆစ္ဆန္ေသာ ေျမခ်ဥ္မ်ားတြင္ ေဖာ့စ္ပရပ္ (P)၊ ကယ္လစီယမ္(Ca)၊ မဂၢနီစီယမ္ (Mg) ႏွင့္ ေမာ္လဒီနမ္ (Mb) ခ်ဳိ႕တဲ့မႈတုိ႔ကုိ ျဖစ္ေစၿပီး မင္းဂနီ(Mn) ႏွင့္ အလူမီနီယမ္ (Al) ဓာတ္လြန္ကဲမႈတုိ႔ကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္သည္။ ေျမငံမ်ားတြင္  အို္င္းရြန္း (Fe)၊ မင္းဂနီ (Mn)၊ ဘုိရြန္ (B)၊ေကာ့ပါး (Cu) ႏွင့္ ဇင့္ (Zn) ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့မႈတုိ႔ကုိ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါသည္။
လုံေလာက္ေသာေရအရင္းျမစ္၊ အာဟာရဓာတ္ႏွင့္ ေနေရာင္ျခည္တုိ႔ကုိရရွိေနေသာ အပင္မ်ားသည္ ပုိမုိက်န္းမာသန္စြမ္းသည့္အျပင္ ပုိးမႊားေရာဂါက်ေရာက္မႈကုိ သဘာဝအေလွ်ာက္ပုိ၍ခံႏုိင္ရည္ရွိၾကသည္။ ထုိနည္းတူစြာ အာဟာရဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ အပင္မ်ားသည္အားနည္းၿပီး ပုိးမႊားေရာဂါက်ေရာက္မႈကုိ ခံႏိုင္ရည္မရွိေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ pH ကုိ (၇) အနားတြင္ ထိန္းထားသင့္သည္ဟု ဆုိသည္။ အာလူး အေၾကးဖတ္ေရာဂါ (Common Scab) သည္ ေျမငံမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္ေသာေၾကာင့္ Soil pH ကုိ ေလ်ာ့ခ်ေပးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈကုိ သက္သာေစႏုိင္သည္ဟု ေတြ႕ရသည္။ ေဂၚဖီတင္းပုတ္ျမစ္ေရာဂါ (Clubroot) ကုိမႈ Soil pH ကုိ တုိးလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္သည္ဟု ဆုိသည္။
(ခ) Soil pH အား တုိင္းတားႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား
ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္ (Soil pH) အား တုိင္းတာႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားစြာရွိပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္အား တုိင္းတားတာသိရွိရန္ ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္တုိင္း ကိရိယာမ်ား(Portable Soil pH tester/meter) ဝယ္ယူရရွိနုိင္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ မိမိအသုံးျပဳေသာ ကိရိယာႏွင့္နည္းလမ္းေပၚမူတည္ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ဖုိ႔သာ လုိပါသည္။ စုိက္ခင္းထဲတြင္ တုိက္ရုိက္တုိင္းတာႏုိ္င္ေသာနည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ ကိရိယာမ်ား ရွိသလုိ ေျမနမူနာယူၿပီးမွ တုိင္းတာႏုိင္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ကိရိယာမ်ား ရွိပါသည္။ မိမိစုိက္ပ်ဳိးေျမ၏ ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္အား တုိင္းတာရန္ေယဘုယ်လုိက္နာသင့္ေသာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားမွာ

• မုိးသည္းထန္စြာရြာၿပီးေနာက္ႏွင့္စုိက္ခင္းအား ေရသြင္း၊ ေရေလာင္းၿပီးေနာက္တြင္ pH အား မတုိင္တာသင့္ေပ/တုိင္းတာရန္ ေျမနမူနာလည္းမယူသင့္ေပ။
• အကယ္၍ စုိက္ခင္းအားေျမၾသဇာမ်ားေကၽြးထားလွ်င္လည္း ၎ေနာက္ ၁ လခန္႔ၾကာမွ pH တုိင္းတာျခင္း/တုိင္းတာရန္ ေျမနမူနာယူျခင္းတုိ႔ကုိ ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။
• ရလဒ္အား ပုိမုိတိက်ခုိင္မာေစရန္တုိင္းတာျခင္း/ေျမနမူနာယူျခင္းကုိ စုိက္ခင္းေျမအား ကုိယ္စားျပဳေနရာေရြးခ်ယ္ျခင္း/ေျမနမႈနာယူျခင္းႏွင့္ ထပ္ၾကိမ္ျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။

ပုိမုိတိက်ခုိင္မာေစရန္ ေျမနမႈနာမယူမီ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၏ အၾကံအၪာဏ္ယူျခင္းႏွင့္ ေျမနမူနာမ်ားကုိ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရေသာဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားသုိ႔ေပးပုိ႔၍ စမ္းသပ္သင့္ပါသည္။
(ဂ) အပင္အမ်ဳိးအစားအလုိက္ ပွ်မ္းမွ် pH လုိအပ္ခ်က္
အပင္တစ္ပင္ခ်င္းစီ၏ pH လုိအပ္ခ်က္သည္အပင္အမ်ဳိးအစားကုိ လုိက္၍ မတူညီၾကေပ။ တခ်ဳိ႕အပင္မ်ားက ေျမခ်ဥ္မ်ားတြင္သာျဖစ္ထြန္းႏုိင္ၿပီး တခ်ဳိ႕အပင္မ်ားက ေျမငံမ်ားတြင္သာ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္သည္။ တခ်ဳိ႕အပင္မ်ားကမူ ေျမခ်ဥ္ေျမငံႏွစ္မ်ဳိးစလုံးတြင္ ရွင္သန္ျဖစ္ထြန္းႏုိင္သည္။ အိမ္အလွဆင္ႏွင့္ ေျမယာအလွဆင္ပင္တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည့္ ေျခာက္လပန္း (Hydrangeas) သည္ အပင္မ်ားထဲတြင္ pH လုိအပ္ခ်က္ကုိထူးထူးျခားျခား တုံ႔ျပန္ေသာအပင္ျဖစ္သည္။ ၎အပင္၏ ပန္းပြင့္သည္ Soil pH ၄-၅ ၾကားတြင္ရွိေသာ ေျမတြင္စုိက္ပ်ဳိးထားပါက အျပာေရာင္ပြင့္ၿပီး Soil pH ၆.၅-၇ တြင္ ပန္းေရာင္ပြင့္၍ Soil pH ၆.၅-၈ တြင္ အျဖဴေရာင္ပြင့္သည္။ ထုိ႔အျပင္ အပင္တစ္ပင္ခ်င္းစီအလုိက္ pH လုိအပ္ခ်က္သည္ ေျမအမ်ဳိးအစားႏွင့္ ရာသီဥတုအေျခအေနေပၚမူတည္၍လည္း ကြဲလြဲခ်က္မ်ား ရွိေသာေၾကာင့္ အတိအက် ေဖာ္ျပရန္ခက္ခဲပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ အေတြ႕အရမ်ားသည့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံသီးႏွံပင္မ်ားအတြက္ ပွ်မ္းမွ် pH လုိအပ္မ်ားကုိ အုပ္စု (၃) ခုခြဲ၍ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။
အုပ္စု (၁)။ ပန္းမန္ႏွင့္ အလွဆင္အပင္မ်ား
pH (၄.၅ - ၅.၅)
သစ္ခြ (အမ်ားစု)၊တတုိင္းေမႊး (Camelia)၊ Cactus ပင္အမ်ားစု
pH (၅.၅ - ၆.၀)
ပိန္းပန္း (Anthurium/Flamingo flower)၊ ရြက္လွ(Croton)၊ ဇီဇဝါ (Gardenia)၊ ပတၱျမားဂမုန္းအုပ္စုဝင္ အပင္မ်ား (Bromeliads)        
pH (၅.၅ - ၆.၇၅)
ဆင္နားရြက္ (Begonia)၊ ဂႏၶမာ (Chrysanthemum)၊ ခ်စ္တီးပန္း(Marigold)၊ နဂါးစက္ (Sanseveria)၊ ခရစၥမတ္ပန္း (Pointsettia)၊ ၾကက္ေမာက္ပန္း (Cosmos)          
pH (၆.၀ - ၆.၇၅)
ႏွင္းဆီ၊ စိန္႔ေပါလီရာ (African violet)၊ ပန္းစကၠဴ (Bougainvillea)၊ ေကာ္ေဇာရြက္လွ(Coleus)၊ ေဇာ္မႊားေလး (Carnation)၊ ေဇာ္မႊားၾကီး (Dianthus)၊ ႏွင္းပန္း(Daffodil)၊ ေဒလီယာ (Dahlia)၊ ပန္းခ်ဥ္ေပါင္ (Hollyhock)၊ သစၥာပန္း (Gladiolus)၊ က်ားပါးစပ္ပန္း(Snapdragon)၊ ႏွင္းပန္း (Tulip)၊ ေနၾကာ (Sunflower)၊ ဇီနီယာ (Zinnia)၊ အုိင္းရစ္(Iris)၊ ဒန္းပန္း (Impatiens)၊ လီလီပန္း (Lillies)၊ ႏွဲကေလးပန္း (Petunia)၊ ေမျမိဳ႕ပန္း(Aster)၊ အသဲကြဲပန္း (Bleeding heart)၊ ေဒစီ (Daisy)၊ ႏြယ္သာကီ (Oleander)၊ အလွစုိက္ဟင္းႏုႏြယ္အုပ္စုဝင္အပင္မ်ား(Amaranthus)၊ ေရေမႊးပန္း (Lavender)
pH (၆.၇၅ - ၇.၅)
ရွဥ္႔မတက္ (Asparagus fern)၊ ဗုိလ္ကေတာ္မ်က္ခုံး (Forget-me-not)၊ ေက်ာက္ခ်ဥ္ပန္း(Geranium)၊ ေဗဒါ (Hyacinth)၊ ဗုဒၶံသရဏံ အုပ္စုဝင္အပင္မ်ား (Canna)၊ ေခါင္ရမ္း(Hibiscus)
အုပ္စု (၂)။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ႏွင့္ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္အပင္မ်ား
pH (၅.၀ - ၆.၅)
ကစြန္းဥ (Sweet potato)၊ ပင္စိမ္း (Basil)၊ သၾကားမုန္လာ (Sugarbeet)၊ အာလူး(Potato)၊ ဆီမုန္ညွင္း (Rapeseed)၊ စမုံစပါး (Fennel)
pH (၆.၀ - ၇.၅)
ဘုိစားပဲ (French bean)၊ ေဂၚဖီထုပ္ (Cabbage)၊ ပန္းမုန္လာ (Cauliflower)၊ ပန္းမုန္လာစိမ္း(Broccoli)၊ ခါဖု (Kohl rabi)၊ မုန္ညင္း (Mustard)၊ ကုိက္လန္ ( Chinese Kale)၊ ဆလပ္(Lettuce)၊ မုန္လာဥ (Radish)၊ ခါက်က္ဥ (Carrot)၊ ေျပာင္းဖူး (Corn)၊ ၾကက္သြန္နီ(Onions)၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ (Garlic)၊ ျမိတ္စား ၾကက္သြန္ (Leeks)၊ ငရုတ္ (Peppers/Capsicum)၊ခရမ္း (Eggplant)၊ ခရမ္းခ်ဥ္ (Tomato)၊ တရုတ္နံနံ (Celery)၊ ကညႊတ္ (Asparagus)၊ မႈိ(Mushroom)၊ သခြား (Cucumber)၊  ဖရုံ(Pumpkin)၊ ေက်ာက္ဖရုံ (Marrow)၊ ဖရဲ (Watermelon)၊ သခြားေမႊး (Muskmelon)၊ ပူစီနံ(Mint)၊ ေလညွင္း (Peppermint)
အုပ္စု (၃)။ သစ္သီးဝလံအပင္မ်ား
pH (၅.၀ - ၆.၅)
ပန္းသီး (Apple)၊ သရက္ (Mango)၊ သစ္ေတာ့ (Pear)၊ နာနတ္ (Pineapple)၊ သလဲ(Pomegranate)၊ စေတာ္ဘယ္ရီ (Strawberry)၊ စပ်စ္ (Grape)၊ ငွက္ေပ်ာ (Banana)၊  ပိႏၷဲ (Jackfruit)၊ ဒူးရင္း (Durian)၊ လုိင္ခ်ီး (Lychee)၊ ၾကက္ေမာက္(Rambutan) မင္းကြတ္ (Mangosteen)၊ မာလကာ (Guava)
pH (၆.၀ - ၇.၅)
ေထာပတ္ (Avocado)၊ သေဘၤာ (Papaya)၊ မက္မြန္ (Peach)၊ ဆီး (Plum)၊ ေရွာက္သံပုရာလိေမၼာ္မ်ဳိးရင္းဝင္အပင္မ်ား(Citrus)၊ အုန္း (Coconut)၊ နဂါးေမာက္ (Dragon Fruit)
(ဃ) ေျမခ်ဥ္မႈ(pH နိမ့္မႈ) အား ျပဳျပင္ ကုစားျခင္းနည္းလမ္းမ်ား
အက္ဆစ္ဆန္ေသာ ေျမခ်ဥ္မ်ားအား (pH နိမ့္ေနမႈအား) ထုံးထည့္၍ ျပဳျပင္ ကုစားႏုိင္ပါသည္။ အသုံးျပဳမႈမ်ားေသာ ထုံးအမ်ဳိးအစားမွာ Calcitic Lime ႏွင့္ Dolomitic Lime တုိ႔ျဖစ္သည္။ Calcitic Lime အမ်ဳိးအစားသည္ ကယ္လစီယမ္ကာဗြန္ႏုိတ္(Calcium Carbonate: CaCO3) ပါဝင္ၿပီး Dolomitic Lime တြင္ ကယ္လစီယမ္ကာဗြန္္ႏုိတ္ႏွင့္ မဂၢနီစီယမ္ကာဗြန္ႏုိတ္ (Calcium Carbonate and Magnesium Carbonate: MgCa (CO3)2) တုိ႔ ပါဝင္သည္။ ေျမခ်ဥ္မႈအား ကုစားရန္ ၎တုိ႔အား ထည့္သြင္းရမည့္ ပမာဏသည္ ေျမအမ်ဳိးအစားအထူးသျဖင့္ ဓာတ္ဖုိဖလွယ္ႏုိင္မႈစြမ္းအား (Cation Exchange Capacity) ေပၚမူတည္၍ မတူညီေပ။ ဥပမာ၊ ရြံ႕ေစးဆန္ေသာေျမသည္ ဓာတ္ဖုိဖလွယ္ႏုိင္မႈစြမ္းအားျမင့္မားေသာေၾကာင့္ pH ျမင့္တက္လာေစရန္အတြက္ ထံုးပမာဏပုိထည့္သြင္းေပးရန္ လုိအပ္သည္။ ေျမခ်ဥ္မ်ားအား ျပဳျပင္ရန္ ေျမအမ်ဳိးအစားလုိက္ ထည့္သြင္းရမည့္ ထုံးပမာဏကုိ ဇယား-၁ တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္အတုိင္း ေျမအတြင္းသုိ႔ ေျမယာျပဳျပင္ခ်ိန္အတြင္း ထည့္သြင္းအသုံးျပဳႏုိင္ပါသည္။
(င) ေျမငံမႈ (pH ျမင့္မႈ) အား ျပဳျပင္ ကုစားျခင္းနည္းလမ္းမ်ား
စုိက္ပ်ဳိးေျမမ်ား၏ ေျမငံေနမႈ (pH ျမင့္ေနမႈ)အား ျပဳျပင္ ကုစားျခင္းသည္ ေျမခ်ဥ္မ်ားအား ျပဳျပင္ကုစားျခင္းထက္ ပုိ၍ ခက္ခဲပါသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေျမငံမ်ားအား ကန္႔ (Sulfur)၊ Iron Sulphate၊Aluminum sulfate ႏွင့္ ေက်ာက္မႈန္႔ (Gypsum: Calcium sulphate) တုိ႔အား စုိက္ပ်ဳိးေျမအတြင္းသုိ႔ထည့္သြင္း၍ ျပဳျပင္ေလ့ရွိၾကပါသည္။
Sulfur သည္ ေျမၾကီး၏ အငံဓာတ္အားေလ်ာ့က်သြားေစရန္ ဓာတ္ျပဳမႈကာလသည္ ၁ ႏွစ္/ေက်ာ္ပတ္ဝန္းက်င္ခန္႔ၾကာတတ္သည္။ အပင္မ်ားအားထိခုိက္ေသေစႏုိင္သျဖင့္ ၎အား အသုံးျပဳမည္ဆုိပါက သီးႏွံပင္မ်ားမစုိက္ပ်ဳိးမီ လအတန္ၾကာကတည္းက ေျမၾကီးအတြင္းသုိ႔ ၆ လက္မခန္႔ အနက္ထိ ထည့္သြင္းေပးထားရမည္။ ၎အား ထည့္သြင္းၿပီး ၄ လခန္႔ေနမွ ေျမၾကီး၏ pH အား စမ္းၾကည့္ၿပီး လုိအပ္ပါက ထပ္မံထည့္သြင္းေပးႏုိင္သည္။ ထည့္သြင္းရမည့္ ပမာဏအားဇယား-၂ တြင္ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ရြံ႕ေစးဆန္ေသာေျမမ်ားႏွင့္ ကနဦးေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္ (pH) ၇.၃ အထက္ရွိေသာေျမမ်ားတြင္သာ Sulfur အား ႏႈန္းထားျမင့္၍ အသုံးျပဳရန္ လုိအပ္ပါသည္။
ေျမၾကီး၏ ေျမငံဓာတ္အား ေလွ်ာ့ခ်ရန္ Iron Sulphate အား အသုံးျပဳျခင္းသည္ ေျမၾကီးတြင္ ဓာတ္ျပဳမႈႏႈန္းပုိ၍ ျမန္ၿပီး ၁ လခန္႔အတြင္း ေျမငံဓာတ္ေလ်ာ့က်သြားတတ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း တစ္ၾကိမ္တြင္ေပ ၁၀၀ ပတ္လည္ ေျမေနရာစာအတြက္ Iron Sulphate ၉ ေပါင္အထက္ ပုိ၍ မထည့္သြင္းသင့္ေပ။ ရြံ႕ေစးဆန္ေသာေျမမ်ားႏွင့္ ကနဦးေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္ (pH) ၇.၃ အထက္ရွိေသာေျမမ်ားတြင္သာ Iron Sulphate  အား ႏႈန္းထားျမင့္၍ အသုံးျပဳရန္ လုိအပ္ပါသည္။ အကယ္၍ ႏႈန္းထားျမင့္ျမင့္အသုံးျပဳရန္လုိအပ္ပါက အၾကိမ္ၾကိမ္ခြဲ၍ ထည့္သြင္းအသုံးျပဳသင့္ပါသည္။ ထည့္သြင္းရန္လုိအပ္ေသာ ႏႈန္းထားမ်ားအား ဇယား-၃ တြင္ ေဖၚျပထားပါသည္။
Aluminum Sulphate သည္ ေျမငံမ်ားအား ျပဳျပင္ရန္ အသုံးျပဳႏုိင္ေသာ္လည္း၎သည္ အပင္၏ အျမစ္မ်ားကုိ AluminumToxicity ျဖစ္ေစေၾကာင့္ ၎အား အသုံးျပဳရန္ ပညာမ်ားမွ မေထာက္ခံၾကေပ။
ေက်ာက္မႈန္႔ (Gypsum) အား ေျမငံမ်ားအား ျပဳျပင္ကုစားရန္ တခ်ဳိ႕အၾကံျပဳၾကေသာ္လည္း ၎ထည့္သြင္းမႈေၾကာင့္ ေျမၾကီး၏ အငံဓာတ္အား သိသိသာသာ မေျပာင္းလဲေစေသာ သုေတသနရလဒ္မ်ားေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ပညာရွင္မ်ားကသေဘာမတူၾကေၾကာင္း စာေပမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိ ရပါသည္။     ။
ဟန္ၿဖိဳးေအာင္(ဥယ်ာဥ္ၿခံ)
17-10-2014 (16: 20 PM)
က်မ္းကုိး
၁။ Applied Principles of Horticultural Science, 3rd Edition(Laurie Brown)
၂။ Horticulture: Plant pH Preferences (J.W. Jett, WVU Extension Service)
၃။ Soil pH and plant health in the home garden (Harald Hoffmann)
၄။ Soil pH: CMG GardenNotes#222 (Colorado State University Extension)
၅။ pH for the Garden (Leonard Perry, University of Vermont Extension)

ေျမႀကီး အစိုဓာတ္ ဆုံးရွံဳးမွဳကို ေလ်ာ့ခ်နိုင္မည္႔ နည္းလမ္း သုံးသြယ္

ဓာတ္ပံု-trrockyard.net

• ေျမဆီလႊာ

၁။သစ္ေဆြးဓာတ္ ထည့္ၿပီးေရထိန္းထားနိုင္စြမ္းကို ျမႇင့္တင္ပါ။
သစ္ေဆြးဓာတ္ဆိုတာ ေဈးႀကီးေပးၿပီး ဝယ္ယူရတဲ့  ဓာတုေျမၾသဇာေတြျဖစ္တဲ့ ပုလဲေတြ၊ တီစူပါေတြထဲမွာ မပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သစ္ရြက္ေဆြး၊ အမွိုက္ေဆြး၊ ေျမေဆြး၊ ဘိုကာရွီစတဲ႔ သဘာဝေျမၾသဇာေတြ ထဲမွာေတာ့ မ်ားစြာပါဝင္ ပါတယ္။ သစ္ေဆြးဓာတ္က ေျမႀကီးထဲမွာ အပင္အတြက္ အာဟာရနဲ႔ေရေတြကို ထိန္းသိမ္းထားေပးတဲ့ သိုေလွာင္႐ုံ တစ္ခုလို လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ သစ္ေဆြးဓာတ္ ဆိုတာက သစ္ရြက္ေတြ အပင္ အပိုင္းအစေတြက အဏုဇီဝ ပိုးေလးေတြေၾကာင့္ေဆြးေျမ့ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေလးေတြပါ။
သစ္ေဆြးဓာတ္က ေျမႀကီးထဲမွာ ေရျမဳပ္လို လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေရကို သူ႔အေလးခ်ိန္ရဲ့ ၉၀ရာခိုင္ႏွုန္း (ဆယ္ပုံမွာကိုးပုံ) ခန႔္ ထိန္းသိမ္းထားနိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေရေတြကိုလည္း အပင္က စုပ္ယူတဲ့အခါ ထုတ္ေပးပါတယ္။ ရြံ႔ေစးဆန္တဲ့ ေျမႀကီးေတြမွာလည္း ေရထိန္းနိုင္စြမ္း ျမင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ သူတို႔ ထိန္းထားတဲ ့ေရအမ်ားစုက အပင္ေတြ စုပ္ယူနိုင္စြမ္း မရွိပါဘူး။
၂။ေျမဖုံးၿပီး ေရေငြ႕ျပန္မွုကို ထိန္းထားပါ။
ေျမဖုံးတဲ့ေနရာမွာ သက္ရွိနဲ႔ သက္မဲ့ဆိုၿပီး အမ်ိဳးအစား (၂) မ်ိဳး အၾကမ္းမ်ဥ္း ခြဲျခားနိုင္ပါတယ္။
သက္မဲ့ ဆိုတာက ပလပ္စတစ္လိုမ်ိဳးနဲ႔ ေျမႀကီးက ဖုံးတာပါ။ ဖရဲ၊သခြားစိုက္တဲ့သူေတြ သုံးၾကပါတယ္။ ေရကို အတန္သင့္ထိန္းနိုင္ၿပီး ေပါင္းေပါက္ေရာက္မွုကိုလည္း ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ေပးနိုင္ပါတယ္။
သက္ရွိဆိုတာကေတာ့ အပင္ရဲ့အရြက္ေတြ၊ ရိုးျပတ္ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ စကၠဴေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ အသက္ မရွိနိုင္ေတာ့ေပမယ္႔ အပင္ေတြကို အက်ိဳးျပဳေနတဲ့ အဏုဇီဝရဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ကူညီေပးပါတယ္။ ေျမႀကီးထဲမွာ ရွိေနတဲ႔ ဇီဝ ကမၼျဖစ္စဥ္ေတြရဲ့ အဓိက အခန္းက႑မွာ ပါဝင္ပါတယ္။
ဒီလိုမ်ိဳး အပင္ေတြရဲ့ အရြက္ေတြ ၊ရိုးျပတ္ေတြ စတာေတြနဲ႔ ေျမဖုံးေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေပါင္းေတြကို သက္သာေစတဲ့အျပင္ ေရေင႔ြျပန္မွဳကိုပါ ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ပိုေကာင္းတာကေတာ့ ေဆြးေျမ့လာတဲ့အခါ အပင္အတြက္ အာဟာရ ရ႐ုံသာမက ေျမႀကီး တည္ေဆာက္ပုံပါ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ ေလာင္းလိုက္တဲ့ ေရေတြကိုလည္း စုပ္ယူ ထားေပးေတာ့ ေရေလာင္းရတဲ့အႀကိမ္ကို ေလ်ာ့ခ်နိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ ႏွစ္ရွည္ အပင္ေတြၾကားမွာနဲ႔ ေတာင္ေစာင္းေတြမွာ ေျမပဲအရိုင္း (ေျမႀကီးမွာပဲ ကပ္ေပါက္ၿပီး ဥမဥပါ) ကို စိုက္ထားတာ ထိုင္းနိုင္ငံမွာ ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ပဲမ်ိဳးရင္းျဖစ္ေတာ့ ေျမဖုံးေပးတဲ့အျပင္ ေျမႀကီးထဲကို နိုက္ထရိုဂ်င္ (အပင္ႀကီးထြားမွဳကို အားေပး - ပုလဲဓာတ္ေျမၾသဇာမွာ ပါတဲ့ဓာတ္တစ္မ်ိဳး) ကိုလည္း ျပန္ထည့္ေပးပါတယ္။

ဓာတ္ပံု- Ko Ko (ဖရဲ၊ သခြား၊ သခြားေမႊး စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္သူမ်ားအဖြဲ႔ )
၃။ ေပါင္းပင္မ်ားကို ဖယ္ရွားေပးပါ
ေျမႀကီး အစိုဓာတ္ကို ထိန္းနိုင္ဖို႔ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ေပါင္းေတြကို ဖယ္ရွားပါ။ အထူးသျဖင့္ အျမစ္နက္နက္ ဆင္းတဲ့ ႏွစ္ရွည္ခံေပါင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုကိုယ္မလိုခ်င္တဲ႔ ေပါင္းေတြက ေရေတြ စုပ္ယူေလေလ ေျမႀကီးထဲက အစိုဓာတ္ေတြ ျမန္ျမန္ ကုန္ေလေလ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ေပါင္းေတြကို ဖယ္ရွားဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးျပန္ပါတယ္။

ကိုးကား - FAO, GrowVeg
ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမွုကို အန္တုနိုင္မယ့္ စိုက္ပ်ိဳးနည္းစနစ္ေတြ ပိုမို နားလည္လာဖို႔ ဆရာႀကီးဦးသိန္းဆု ေရးသားတဲ့ ေဆာင္းပါး၂ပုဒ္ကိုဖတ္ဖို႔ အႀကံျပဳလိုပါတယ္။
http://greenwaymyanmar.org/article/642
http://greenwaymyanmar.org/article/641

ဆပ္ျပာကို စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာ သုံးသင့္၊ မသုံးသင့္

ဆပ္ျပာေတြ အမ်ားစုက ဆိုဒီယမ္(Na)ကို အေျခခံၿပီး လုပ္ထားတယ္။ ဒီေတာ့ ဆိုဒီယမ္ပါတဲ႔ ဆပ္ျပာကို စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာ သုံးသင္႔ မသုံးသင့္ ဆိုတာကိုေျဖေပးခ်င္ပါတယ္။
ဆိုဒီယမ္က အပင္ေတြ အတြက္လိုအပ္တဲ့ အာဟာရဓာတ္ထဲမွာ မပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ျဒပ္စင္ဇယား(periodic table)မွာ ၾကည့္လိုက္ရင္ ပိုတက္စီယမ္(K)နဲ႔ ဆိုဒီယမ္ (Na) ကပ္နိုင္စြမ္းအားက အနည္းဆုံးပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မိုးရြာရင္ က်န္တဲ့ ဓာတ္ေတြကိုေျမႀကီးက ထိန္းထားနိုင္ေပမယ္႔ ဆိုဒီယမ္က မိုးေရနဲ႔ ပါသြားၿပီး ပင္လယ္ထဲေရာက္သြားတယ္။ ဒါ႕ေၾကာင့္ ပံုမွန္ ေျမဆီလႊာေတြမွာ ဆိုဒီယမ္မ်ားျခင္း ဆပ္ျပာေပါက္ျခင္းတို႔ကို မေတြ႕ရပါဘူး။
ျမန္မာနိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းမွာလည္း ဆပ္ျပာေပါက္ေျမေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အဲဒီေနရာေတြ ၾကည့္လိုက္ရင္ မိုးနည္းတယ္။ ေျမ မ်က္ႏွာသြင္ျပင္က ဒယ္အိုးလို အလယ္မွာ ခ်ိဳင့္ေနတယ္။ ေနပူက ျပင္းတယ္ ဆိုေတာ႔ မိုးရြာတဲ့အခါ မိုးေရနဲ႔အတူ ဆားေတြေပ်ာ္ဝင္ ပါလာျပီး အဲဒီေျမနိမ့္ပိုင္းမွာ သြားစုေနတယ္။ ေနက ပူေတာ့ေရေငြ႕ျပန္ၿပီးေျမေအာက္က ဆားေတြက အေပၚတက္လာၿပီး မ်က္ႏွာျပင္ေပၚ လာစုတဲ့အတြက္ ေျမႀကီးက ဆားေပါက္ေတာ့တာပဲ။ ပါလာတဲ့ဆားက ဆိုဒီယမ္ ကာဘြန္္နိတ္ အဓိက ျဖစ္ေနရင္ ေျမဆီလႊာက ဆပ္ျပာေပါက္ေတာ့တာဘဲ။
ဒါဆိုရင္ ဆိုဒီယမ္ကိုေျမႀကီးမွာ မ်ားမ်ား ထည့္လိုက္ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ။ ဆိုဒီယမ္က ပိုတက္ဆီယမ္ ထက္စာရင္ ဆပ္ျပာဓာတ္က အရမ္းျမင့္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆိုဒီယမ္မ်ား တဲ့ေျမႀကီးမွာေျမေစးမႈန္ေတြက အခ်င္းခ်င္း ပူးကပ္ျပီး ေျမစိုင္တုံး အခဲေလးေတြဖြဲ႕စည္းလုိ႕မရေတာ့ဘဲ အမႈန္ေလးေတြအတိုင္း စီးေရနဲ႕ ပါသြားျပီး ေျမဆီလႊာရဲ႕ နဂို ေလေပါက္ေရေပါက္ေတြမွာ ပိတ္ဆို႔ကုန္ျပီး ေျမဆီလႊာေတြက ခ်ပ္ခဲႀကီးျဖစ္သြားၿပီး အပင္ အျမစ္ေတြေလရွဴဖို႕ ေလဝင္ေပါက္ မရွိေတာ့ဘူး။ ေၿမဆီလႊာရဲ့ အတံုးအခဲ တည္ေဆာက္ပုံေတြ ပ်က္ကုန္ၿပီး ပံုမွန္ အပင္ၾကီးထြားဖြ႕ံျဖိဳးလို႕မရေတာ့ဘူး။
ဒါေပမဲ့ ေကာင္းတာက ဆပ္ျပာမွာ ေရရဲ့ပံုမွန္ မ်က္ႏွာျပင္တင္းအားကို ဖ်က္နိုင္စြမ္းရွိတယ္။ သဘာ၀ေရမွာ ရွိတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္ တင္းအားဆိုတာ အရြက္ေျပာင္ေျပာင္ေခ်ာေခ်ာေပၚ ကိုေရဖ်န္းလိုက္ရင္ေရကျပန႔္မသြားဘဲ အလုံးလိုက္ေလးျဖစ္ေနတတ္တဲ့ ဂုဏ္သတၱိကို ဆိုလုိတယ္။ (ဥပမာ ပိန္းရြက္လိုမ်ိဳးမွာ ထင္ရွားစြာေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။) အဲဒါလိုျဖစ္ရျခင္းက ေရရဲ့ မ်က္ႏွာျပင္တင္းအား ဂုဏ္သတၱိေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆးဖ်န္းလိုက္ရင္ အဲဒီမ်က္ႏွာျပင္ တင္းအားကို ဖ်က္နိုင္မွ ဖ်န္းလိုက္တဲ့ေဆးရည္က အရြက္ေပၚမွာ အလံုးေလးေတ ြမျဖစ္ေစဘဲ အရြက္မ်က္ႏွာျပင္ တစ္ခုလုံးကို ျပန႔္ၿပီး ကပ္ေနမွာေလ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေရကို အဓိက ထားျပီး မိမိဘာသာ ေဖာ္စပ္ေသာ သဘာ၀ ပိုးသတ္ေဆးေတြမွာ ဆပ္ျပာ အနည္းငယ္ေရာျပီး အသံုးခ်ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဆီနဲ႔ေရကေရာလုိ႕လံုး၀ မရဘူး။ ကို္ယ္႔ဘာသာ ကိုယ္ေဖာ္စပ္တဲ့ ေဆးေရမွာ ဆီသေဘာေဆာင္တဲ႔ အရည္နဲ႔ေရနဲ႕ ေရာသြားေစခ်င္ ရင္ေရာေႏွာနိုင္စြမ္း အာနိသင္ရွိတဲ့ ပစၥည္းလိုတယ္။ အဲဒီအာနိသင္က ဆပ္ျပာမွာ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေဆးျပန႔္အားေကာင္းေအာင္တို႔၊ မေရာနိုင္တဲ့ အရာႏွစ္ခု(ဥပမာေရနဲ႔ေရနံဆီ) ကိုေရာေအာင္ လုပ္ဖို႔ဆိုရင္ ဆပ္ျပာကို အနည္းငယ္ ထည့္ေဖာ္စပ္ရျခင္း  ျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊဝါလိုမ်ိဳးေဈး သက္သာတဲ့ ဆပ္ျပာလည္း ရတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဆိုဒီယမ္မွာ ပိုးသတ္နိုင္တဲ့ အာနိသင္ မရွိဘူး။ ပိုးသတ္နိုင္ေလာက္တဲ့ ပမာဏထိ ျမႇင့္ျဖန္းမယ္ ဆိုရင္လည္း အပင္က ဆားေလာင္သြားမွာပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဆပ္ျပာကိုေျမၾသဇာ(ရြက္ဖ်န္း၊ ေျမႀကီးထဲ တိုက္ရိုက္ထည့္)လို သေဘာထားျပီး ပမာဏ မ်ားမ်ား အျဖစ္နဲ႔သုံးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လုံးဝ မသင့္ေတာ္ဘူး။ ေရရွည္မွာေျမႀကီး ပိုမို ဆိုးရြာလာဖို႔ပဲ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္တိုင္ေဖ်ာ္စပ္တဲ့ သဘာဝ အားေဆးေတြ၊ ပိုးသတ္ေဆးေတြမွာ ကပ္အားေကာင္းေအာင္၊ ျပန႔္အားေကာင္းေအာင္ နည္းနည္းေရာ ထည့္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သံုးလို႕ ရတယ္။ ေရႊဝါကစၿပီး အသုံးျပဳလို႔ ရတယ္။ ေတာင္သူေတြအေနနဲ႔ မိမိ ကိုယ္တိုင္ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး ဆုံးျဖတ္နိုင္ေအာင္ေျဖၾကားေပးလိုက္တာပါ။
ယခု ေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားမွာ ေျမဆီလႊာပညာရွင္ ေဒါက္တာထက္ၾကဴႏွင့္ ေမးျမန္းေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို အေျခခံၿပီး ေရးသားထားပါသည္။
ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
ဦးထက္ၾကဴသည္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့ျပီး ၁၉၇၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရဆင္းစိုက္ပ်ဳိးေရးတကၠသိုလ္မွ စိုက္ပ်ဳိးေရး ဘြဲ႕ရရွိခဲ့ျပီး ယခင္ လယ္ယာ စိုက္ပ်ဳိးေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း ေနာင္ ျမန္မာ့ စိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္း ယခု စိုက္ပ်ဳိးေရး ဦးစီးဌာနတြင္(၂၃) ႏွစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္ႏိုင္ငံမွ ေျမဆီလႊာ မဟာသိပၸံဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့ျပီး ၂၀၀၀ ခုႏွစ္တြင္ ဖိလစ္ပိုင္ နိုင္ငံ တကၠသိုလ္မွ စိုက္ပ်ဳိးေရး ပါရဂူဘြဲ႕ကို ရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွစ၍ GRET, UNDP, ADB စသည္႕ ဌာန အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း ႏွင့္ လာအိုႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ဳိးေရး ပညာရွင္၊ ေက်းလက္ဖြ႔ံျဖိဳး တိုးတက္ေရး ပညာရွင္အျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ GRET ၏ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသ ေဂဟ စိုက္ပ်ဳိးေရး စနစ္ ပူးေပါင္းေလ့လာေရး စီမံကိန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ ညွိႏွိဳင္းေရးမွဴး အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ေနျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္သီး၀လံ ပန္းမာလာနွင္႔ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ တင္ပို႕ေရာင္းခ်သူမ်ား အသင္းတြင္ စိုက္ပ်ဳိးေရးအၾကံေပး တစ္ဦးလည္းျဖစ္ပါသည္။
အစိမး္ေရာင္လမ္း

ေျမခ်ဥ္လား ငံလား အလြယ္တိုင္းတာနည္း

မိမိျခံထဲ စိုက္ကြင္းေျမကို ခ်ဥ္လား ငံလား တိုင္းတာျပီး ေျမျပင္ၾကမယ္ စသျဖင့္ အမ်ားစု လုပ္ကိုင္လာၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕က လစ္တမတ္ စကၠဴ နဲ႕တိုင္းသလို ေရဆင္း စုိက္ပ်ိဳးေရး သုေတသနဌာနက ထုတ္တဲ႔ ေၿမဆီ ဓာတ္ခြဲေသတၱာငယ္ (soil test box) နဲ႕ တိုင္းၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေၿမခ်ဥ္ငံတုိင္း ကိရိယာ (pH meter)နဲ႔ တုိင္းတာပါတယ္။ အခက္အခဲရွိျပီး ေျမအခ်ဥ္အငံ တိုင္းလိုသူေတြ အတြက္ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ ဒီအေၾကာင္းမွာ ကြ်န္ေတာ္ ျမင္တာက ေျမခ်ဥ္တာ ငံတာကို အခ်ိဳ႕လူေတြက pH meter ေထာက္ျပီး ဓာတုေတြ အသုံးမ်ားလို႔ ေျမပ်က္ျပီဆိုတာမ်ိဳးကို ခ်က္ခ်င္း လက္မခံပါနဲ႔။ ေျမမွာ ေနရာ (၁၀) ေနရာေလာက္ေထာက္ျပီး ေျမပ်က္တယ္လို႔ ခ်က္ခ်င္းေကာက္ခ်က္ဆြဲလုိ႔ မသင့္ပါ။ အနည္းဆုံး တဧကေလာက္ရွိတဲ႔ေျမေတြမွာ အနည္းဆုံး ေျမနမူနာ ေနရာ (၂၀) အထက္ မ်ားမ်ား ယူေလ ေကာင္းေလ ၿဖစ္ပါတယ္။ ေျမနမူနာ မယူသင့္တဲ႔ ေနရာေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။
(၁)ေျမေဆြးပုံ ထားတဲ႔ေနရာ ဒါမွမဟုတ္ အပင္ေျခေျမေဆြးေျမၾသဇာ ပုံထားတဲ႔ေနရာ (၂) ေက်ာက္ၾကမ္း မ်ားတဲ႔ေနရာ (၃) ၿခံစည္းရိုး တာေဘာင္ေနရာ (၄) ေရဝပ္လြန္းေသာေနရာနဲ႕ ေခ်ာင္း၊ အိုင္နဲ႕ ေပ ၃၀ ခန္႔မွန္းအတြင္း (၅) ေရေဖ်ာ္တိုင္းေသာ ကိရိယာကို သုံးရမယ္ဆိုလ်ွင္ ဥပမာ- လစ္တမတ္စကၠဴ ၊ pH meter တို႔မွာ ေရကို ပီအိပ္ခ်္ ၇ (pH 7) ရွိတဲ႔ ေရသန္႔သာ သုံးသင့္ပါတယ္။ ေရသန္႔ခက္ေသာေနရာမွာ ေရရဲ႕ ခ်ဥ္ငံကို အရင္ စစ္ယူျပီးမွ အသုံးျပဳရန္ လိုပါတယ္။
ဒါေတြကို ေရွာင္က်ဥ္ျပီး တိုင္းမွ အနီးစပ္ဆုံး အေျဖကို ရပါလိမ့္မယ္။ ကိရိယာေလးနဲ႕ ေျမတစုပ္ေလာက္တိုင္းျပီး ခ်ဥ္ပါတယ္၊ ငံပါတယ္ေျပာရင္ လုံးဝမယုံပါနဲ႕။ တကယ္တိုင္းခ်င္ရင္ စိုက္ခင္းအတိုင္းေျမနမူနာ ယူမယ္ ေတာက္ေလွ်ာက္တိုင္းမယ္ဆိုရင္ ဇစ္ဇက္ပုံ(zig zag) ပုံစံ ေလွ်ာက္ျပီး တိုင္းျခင္း ေျမနမူနာ ယူမႈေတြ ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေျမနမူနာယူျခင္းကို ျပီးမွ သီးသန္႔ေျပာပါ့မယ္။ ဒီလိုတိုင္းမွ ၇၀ ရာခုိ္င္နွဳန္း သာ မွန္တဲ႔အေျဖလို႔ သုံးသပ္ရပါလိမ့္မယ္။  မိမိျခံထဲမွာ ေျမတြင္း အာဟာရ လိုအပ္တာသိဖို႔ ေျမခ်ဥ္တာလား ငံေနတာလား အရင္သိရပါလိမ့္မယ္။ ပီအိပ္္ခ်္ ၇ (pH 7) အထက္ဆို ငံတယ္၊ ေအာက္ဆို ခ်ဥ္တယ္ဆိုတာ အားလုံးသိထားျပီးသားပါ။ ေျမငံေတြမွာဆို သစ္ေဆြးဓာတ္ပမာဏ နည္းပါးေနတတ္လို႔ သစ္ေဆြးေတြ ၿဖစ္ေစမည့္အရာေတြ မ်ားမ်ား လိုအပ္ျပီး ေျမခ်ဥ္ေနျပီဆိုရင္ေတာ့ ထုံးထည့္ျပီးျပင္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။
ဒီေတာ့ဗ်ာ မိမိျခံထဲက ေျမကို ခ်ဥ္လား ငံေနတာလားကို မီးဖိုေခ်ာင္ ပစၥည္းနဲ႕ အလြယ္တကူ ခန္႔မွန္းနိုင္တယ္ဆိုရင္ ယုံမလား??
ခ်ဥ္ေနလား၊ ငံေနလား သိဖို႕ ရွာလကာရည္ နဲ႕ မုန္႔ဖုတ္ဆိုဒါ အနည္းငယ္ဆီ လိုအပ္ျပီး ဖန္ခြက္ ၂လုံးရွိရပါလိမ့္မယ္။ ေရသန္႔ တဘူး အပါအဝင္ေပါ့ဗ်ာ။ ေျမၾကီး တခြက္စာကို ဖန္ခြက္ထဲထည့္ ရွာလကာရည္ ခြက္တ၀က္ကိုထည္႔ ေရာၿပီး  ဇြန္းနဲ႕ေမႊရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ အျမဳပ္ တစီစီထြက္လာရင္ ပီအိပ္ခ္် ၇-၈(pH 7-8) ၾကားရွိတယ္လို႔ အေျဖရပါတယ္။ အျမဳပ္မထြက္ဘူးဆိုလ်ွင္ မိမိယူလာတဲ႔ေျမတခြက္ကို တျခားဖန္ခြက္ထဲမွာ ေျမၾကီးတခြက္၊ ဆိုဒါ ခြက္တဝက္ ေရသန္႔ထည့္ၿပီး ေမႊလုိက္ပါ။ အျမဳပ္ တစီစီထြက္လာရင္ ပီအိပ္ခ်္ ၅-၆  (pH 5-6) လို႔ ယူဆတဲ႔ အေျဖထြက္ျပီေပါ့ဗ်ာ။ စမ္းသပ္မႈ ၂ခုလုံးမွာ ခ်ဥ္ငံကိန္း ၇ (pH 7) ရတဲ႔ ေျမအုပ္စုကေတာ့ အလြန္ရွားပါလိမ့္မယ္။ ေျမတခု စမ္းတိုင္းမွာ ဖန္ခြက္ ၂လုံး၊ တလုံးက ရွာလကာရည္ တလံုးက မုန္႔ဖုတ္ေဆာ္ဒါ ေရေဖ်ာ္ျပီး တျပိဳင္တည္း ယွဥ္စမ္းျခင္းက သိသာထင္ရွားေစပါတယ္။ ခ်ိန္ခြက္ဆိုတာက ႏို႕ဆီခြက္ စသျဖင့္ ပမာဏတခု တိုင္းတာရန္ အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။
ေၿမနမူနာယူနည္း
ေၿမ နမူနာယူမယ္ဆိုရင္ ေပါက္ျပားနဲ႔ ေဂၚျပား အိတ္တလုံး လိုပါလိမ့္မယ္။ ေပါက္ျပားနဲ႕ ေျမနမူနာယူမယ့္ေနရာ ရွင္းျပီး ဗီြ(V) ပုံ ေျမကိုေပါက္ထုတ္ျပီး ေျမအလယ္သားကို ဖယ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျပီးရင္ ေဂၚျပားနဲ႕ V ပုံ က်င္းေနာက္ကေန ကိတ္မုန္႔လွီးသလို လွီးခ်ရပါမယ္။ အဲဒီမ်က္ႏွာ၂ခုကေျမကို သမစြာေမႊျပီး အိတ္ထဲ ထည့္ရပါလိမ့္မယ္။ ထိုနည္းအတြင္း ေနရာေပါင္းစုံမွ ေျမကို ထိုအိတ္ထဲမွ စုထည့္ျပီး မိုးကာေပၚ တလက္ေပၚမွာ သမေအာင္ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေမႊျပီး ေျမခ်ဥ္ငံကိန္းကို တိုင္းနိုင္ပါတယ္။
Khant Zaw Htet (ACOM)